Bazi Önemli "FIFA" ve "IFAB" Kurallari...
"FIFA" resmi web sitesi...
Hakem...
Hakemin Yetkisi...
Her maç, görevlendirildigi maçta oyun kurallarinin uygulanmasi konusunda tam yetki sahibi bir hakem tarafindan yönetilir.
Yetki ve Görevleri...
Hakem ; ( a ) Oyun kurallarini uygulatir, ( b ) Maçlari yardimci hakemlerin ve uygulanabilinen yerlerde 4. hakemin
yardimiyla yönetir, ( c ) Kullanilan
topun ilgili kuralda
bahsedilen nitelikleri tasidigini kontrol eder, ( d ) Oyuncularin ekipmanlarinin ilgili kuralda
bahsedilen nitelikleri tasidigini
kontrol eder, ( e ) Maç
süresini ve maçin kaydini tutar, ( f ) Kurallara uyulmadigi zaman kendi inisiyatifine bagli olarak maçi durdurur, askiya
alir ya da bitirir,
( g ) Herhangi bir dis engellemede maçi durdurur, askiya alir ya da bitirir, ( h ) Bir oyuncu ciddi
sekilde sakatlanirsa, inisiyatifi dogrultusunda maçi durdurur
ve oyuncunun disari çikmasini saglar, ( i ) Bir oyuncu
hafif sekilde sakatlanirsa, inisiyatifi dogrultusunda, top oyun disina çikana kadar oyunu devam ettirir,
( j ) Kanayan
bir yarasi olan herhangi bir oyunucunun oyun sahasinin disina çikmasini saglar. Kanamasi durdurulan oyuncu yalnizca
hakemden isaret alarak
oyuna girebilir, ( k ) Kural disi bir harekete maruz kalan takimin avantaji ise oyunu devam
ettirir. Eger devaminda avantaj saglanan bir durum yoksa kural
disi hareket cezalandirilir, ( l ) Bir oyuncu
ayni anda birden fazla kural disi hareket yaparsa bu hareketlerin en ciddi olanini cezalandirir, ( m ) Uyari ya da ihraci
gerektiren hareketlerde bu oyuncuyu cezalandirir. Bunu o an yapmak zorunda degildir ama topun oyun alanini terk ettigi
ilk anda oyuncuyu cezalandirmalidir,
( n ) Sorumluluklarina uygun davranmayan takim görevlilerini, sag duyusuna bagli
olarak, oyun alanindan ve çevresinden uzaklastirir, ( o ) Gözden kaçirdigi
olaylarda 4. hakemin görüslerine basvurur,
( p ) Yetkili olmayan kimsenin sahaya girmemesini saglar, ( r ) Durmus olan maçi tekrar baslatir, ( s ) Gerekli
yetkililere futbolcularin ve / veya teknik heyetin maçtaki disiplinsiz davranislari ve maçtan önce, maç sirasi ve
sonrasinda olan olaylari içeren bir rapor sunar.
Hakemin Kararlari...
Hakemin oyunla ilgili kararlari kesindir ve degismez. Hakem kararinin yanlis oldugunu düsünürse ya da yardimcilarinin
uyarisi bu yönde olursa sadece eger
oyunu baslatmamissa kararini degistirebilir.
"Uluslararasi Hakem Komitesi"nin ( "IFAB" ) Kararlari...
( 1 ) Bir hakem (gerektigi durumlarda yardimci hakemler ve 4. hakem) sunlardan sorumlu tutulamaz ; ( a ) Bir oyuncu, görevli
ya da seyircinin herhangi bir
sekilde sakatlanmasindan, ( b ) Her türlü mülkiyete verilen bir zarardan, ( c ) Maçin kontrolü
ve oynanmasi için gereken normal prosedürün uygulanmasi ve
oyun içinde oyun kurallarinin gerektirdigi kararlar yüzünden
kisi, kulüp, sirket veya kurumun ugrayacagi zarardan. Bunun kapsami içinde olanlar ; ( a ) Oyun
sahasinin, çevresinin ya da
havanin durumunun maçin oynanmasina engel oldugu karari, ( b ) Herhangi bir sebeple maçin iptali karari, ( c ) Demirbas ve
kale
direkleri, köse gönderi bayraklari ve top gibi ekipmanlarin durumlarina bagli kararlar, ( d ) Tribündeki seyircilerden
gelen engelleme ya da tribündeki bir problem
yüzünden maçi durdurma ya da durdurmama karari, ( e ) Sakatlanan bir oyunucunun
tedavisi için oyun alaninin disina çikartilmasi için oyunu durdurma ya da
durdurmama karari, ( f ) Sakatlanan bir oyuncunun
hemen o an oyun disina alinmasini istemek ve bu kararinda israr etmek, ( g ) Oyuncunun belirli bir forma
ya da ekipman
giymesine izin verme ya da vermeme, ( h ) Kendi sorumlugu altinda oldugu sürece herhangi bir kisinin (takim, stat
görevlileri, güvenlik görevlileri,
fotografçilar ve diger medya görevlileri) oyun alani çevresinde bulunmasina izin verme
ya da vermeme, ( i ) "FIFA", federasyon, lig kurallari ve yönetmeliklerinin
gerektirdigi, sorumluluklari ve oyun kurallari
dogrultusunda verdigi her türlü karar. ( 2 ) Görevlendirildigi turnuva ve müsabakalarda 4. hakemin rolü ve görevleri
Uluslararasi Futbol Komitesi'nce belirtilen ana noktalara göre belirlenmelidir. ( 3 ) Oyunla ilgili olaylar golün atilip
atilmadigi durumlari ve maçin sonucunu kapsar.
Hakemin Isaretleri...
"Foul"ler ve Ceza Gerektirecek Hareketler...
Direkt Serbest Atis...
Bir oyuncu asagidaki 6 kusuru hakeme göre dikkatsizce, asiri ya da fazla güç kullanarak yaparsa rakip takim lehine direkt
serbest vurus verilir ; ( a ) Rakibe
tekme atar ya da atmaya tesebbüs ederse, ( b ) Rakibe çelme takar ya da takmaya
tesebbüs ederse, ( c ) Rakibin üstüne siçrarsa, ( d ) Rakibe sarj uygularsa,
( e ) Rakibine vurur ya da vurmaya tesebbüs
ederse, ( f ) Rakibini iterse.
Oyuncunun asagidakilerden birini yapmasi halinde de rakip takima direkt serbest vurus
verilir ; ( a ) Topa sahip olmak için hamle yaparken toptan önce oyuncuya
temas ederse, ( b ) Rakibini tutarsa, ( c )
Rakibe tükürürse, ( d ) Kasitli olarak topu ellerse (ceza alani içinde kaleci hariç).
Direkt serbest vurus kusurlu
hareketin yapildigi yerden atilir. Hakem insiyatifi dogrultusunda sari veya kirmizi
kart gösterebilir.
Penalti Atisi...
Yukaridaki on kusurlu hareket bir oyuncu tarafindan kendi ceza sahasinda yapilirsa, top oyun içindeyse, topun konumuna
bakilmaksizin penalti vurusu verilir.
Hakem insiyatifi dogrultusunda sari veya kirmizi
kart gösterebilir.
Endirekt Serbest Atis...
Kaleci kendi ceza sahasi içinde asagidaki bes kusurlu hareketi yaparsa endirekt serbest vurus verilir ; ( a ) Topu eliyle
kontrol ettikten sonra 6 saniye içinde
oyuna birakmazsa, ( b ) Elinden biraktiktan sonra baska oyuncuya degmeden topa
tekrar elleriyle dokunursa, ( c ) Takim arkadasi tarafindan kendisine kasti
olarak atilan topa eliyle dokunursa, ( d )
Topa takim arkadasinin kullandigi bir taç atisi sonrasi sahip olduktan sonra eliyle dokunursa, ( e ) Zaman geçirirse.
Hakemin inisiyatifine bagli olarak, su hallerde rakip takim lehine endirekt serbest atis verilir ; ( a ) Tehlikeli bir
sekilde oynuyorsa, ( b ) Rakibin gidisini engelliyorsa,
( c ) Kalecinin topu elinden çikarmasina izin vermiyorsa, ( d )
Bahsedilen kusurlu hareketler disinda uyari almasini ya da atilmasini gerektiren baska her durumda.
Endirekt serbest
vurus kusurlu hareketin oldugu yerden yapilir.
Hakem insiyatifi dogrultusunda sari veya
kirmizi kart gösterebilir.
Disiplin Cezalari...
Sadece bir oyuncuya, yedek oyuncuya veya degisiklikle oyundan çikan oyuncuya kirmizi
ve sari kart gösterilebilir.
Ihtar Verilecek Haller...
Oyuncu asagidaki yedi kusurlu hareketi yaparsa uyarilir ve sari kart gösterilir ; ( a )
Sportmenlik disi hareket ederse, ( b ) Sözlü olarak ya da hareketleriyle
karara karsi geldigini gösterirse, ( c ) Israrla
oyun kurallarini ihlal ederse, ( d ) Oyunun baslamasini geciktirirse, ( e ) Korner ve köse atislarinda gerekli uzakliga
gitmezse, ( f ) Oyuna hakemin izni olmadan girerse, ( g ) Kasti olarak oyun alanini hakemin izni olmadan terk ederse.
Ihraç Verilecek Haller (Oyundan Atilma)...
Oyuncu asagidaki yedi kusurlu hareketten birini yaparsa kirmizi kart gösterilir ve
oyun alaninin disina yollanir ; ( a ) Tehlikeli sekilde faul yaparsa,
( b ) Sert davranislarda bulunursa, ( c ) Rakibe
ya da baska birisine tükürürse, ( d ) Bir golü ya da açik gol pozisyonunu eliyle engellerse (Ceza alaninin
içindeki kaleci
hariç), ( e ) Açik bir gol pozisyonunu, gole giden oyuncuyu serbest vurus ya da penalti vurusuna sebep olacak bir hareketle
engelerse,
( f ) Saldirgan, asagilayici ve terbiyesiz sözler söylerse ve/veya jest ve el kol hareketleri yaparsa, ( g )
Ayni maç içinde ikinci sari karti görürse.
Ihraç edilen bir oyuncu teknik alani ve
oyun alaninin çevresini terk etmek zorundadir.
Uluslararasi Futbol Birligi ( "IFAB" ) Kararlari...
( 1 ) Bir oyuncu oyun alani içinde veya disinda rakibe, takim arkadasina, hakeme, yardimci hakeme veya herhangi bir diger
kisiye karsi ihtar veya ihraç
gerektiren bir ihlal yaparsa ihlalin sekline göre cezalandirilir. ( 2 ) Kaleci topa eli
veya koluyla dokundugundan topu kontrol altina almis sayilir. Topa sahip
olmak kalecinin topu bilerek elle veya kolla
kontrol etmesi durumunu da kapsar. Fakat hakem, kaleci bir kurtaris yaparken topu çeldiginde veya topun
kaleciden sektigine
kanaat getirirse, bu durumda kaleci topu kontrol etmis sayilmaz. ( 3 ) Bu bölümde yer alan kurala uygun olarak bir oyuncu
kafasini
veya gögsünü veya dizini vb. kullanarak kendi kalecisine pas verebilir. Fakat hakemin kanisinca bir oyuncu bu
kuralin boslugundan faydalanmak için bilerek
hile yapiyorsa, o oyuncu sportmenlik disi davranistan suçludur. Oyuncuya ihtar
verilip sari kart gösterilir ve ihlalin yapildigi yerden rakip takim lehine
bir endirekt
serbest vurus verilir. Bir serbest vurus yaparken, bu kuralin boslugundan yararlanmak için bilerek hile yapan bir oyuncuya
sportmenlige
aykiri davranisi için ihtar verilip sari kart gösterilir. Serbest vurus
tekrarlanir. Bu durumlarda kalecinin daha sonra topu elle oynayip oynamadigi
önemli degildir. Ihlal ana maddenin kurallarini
bozmaya çalisan oyuncu tarafindan yapilmistir. ( 4 ) Rakip takimin oyuncusunun sagligini tehlikeye sokan
arkadan müdahaleler
ciddi faullü oyun olarak degerlendirilecektir. ( 5 ) Oyun alani üzerinde herhangi bir yerde hakemi aldatmaya yönelik
yapildigi tespit
edilen her türlü hareket sportmenlik disi olarak degerlendirilecektir. ( 6 ) Gol kutlamasi sirasinda
formasini çikaran bir oyuncu, sportmenlige aykiri
davranistan sari kart ile ihtar alacaktir.
Serbest Vuruslar...
Serbest vurus iki tipdir ; ( a ) Direkt ve ( b ) Endirekt serbest vurus olarak. Her iki vurusta da topun durmasi gerekir ve
bu atislari yapan oyuncular topa
ikinci kez dokunamazlar.
Direkt Serbest Vurus...
Direk serbest vurusta kaleye giren top gol olarak sayilir. Eger direk serbest vurusu kendi kalesine dogru kullanir ve top
kaleye girerse atak yapan takim
korner atisi ile oyuna baslar.
Endirekt Serbest Vurus...
Isareti : Hakem endirekt serbest vurusu kolunu yukarida tutarak isaret eder. Hakem böylece vurusun endirekt mi yoksa
direkt mi oldugunu oyunculara
gösterir. Kolunu yukari kaldirmissa bu pozisyon endirektir.
Top Kaleye Girdiginde : Gol sayilabilmesi için baska birisi tarafindan dokunulmus veya çarpmis olmalidir.
Eger endirek vurusta top rakip kaleye girerse
gol olarak sayilmaz ve karsi takim aut atisi kullanir.
Eger endirek vurusta kendi kalesine atarsa gol olarak sayilmaz ve karsi takim oyuna korner atisi ile baslar.
Serbest Vurus Pozisyonlari...
Serbest Vurus Ceza Sahasindayken...
Defans Yapan Takima Direkt ya da Endirekt Serbest Vurus : Rakip oyuncular toptan 9.15 m uzakta bulunmalidir. Tüm rakip
oyuncular atis kullanilana kadar
ceza sahasinin disinda bulunmalidir. Ceza sahasindayken topa dokunulduktan sonra oyun
baslar. Bu alanin içerisinde herhangi bir noktadan kullanilan serbest
vurus direk gol olabilir.
Atak Yapan Takima Endirekt Serbest Vurus Verildiginde : Tüm rakip oyuncular en az toptan 9.15 m uzakta bulunmalidirlar.
Top vuruldugu veya hareket
ettigi zaman oyundadir. Verilen serbest vurus kale sahasi içerisindeyse vurus kale çizgisine
paralel ve pozisyonun oldugu en yakin noktadan kullanilir.
Serbest Vurus Ceza Sahasi Disindayken...
Rakip oyuncular atis kullanilana dek toptan 9.15 m uzakta bulunmalidir. Top vuruldugu ve hareket ettigi zaman oyun
baslar. Serbest vurus pozisyonun
oldugu noktadan kullanilir.
Kural Ihlali Nedeniyle Verilen Ceza...
Eger rakip oyuncu topa gereken mesafe uzaklikta degil ise : Atis tekrarlanir. Eger defans yapan takima kendi ceza sahasi
içerisinde serbest atis verildiyse
top direk oyuna giremez, eger girerse : Atis tekrarlanir. Serbest atis kaleci haricinde
bir oyuncu tarafindan kullanilir. Eger, atisi kullanan oyuncu topa
baskasi dokunmadan ikinci kez (elleri disinda)
dokunursa : Rakip takima endirek serbest vurus verilir ve vurus temasin oldugu noktadan kullanilir. Eger,
oyun basladiktan
sonra atisi kullanan oyuncu topa elleriyle dokunursa : Serbest atis el degistirir ve rakip takim atisi temasin oldugu
noktadan kullanilir.
Atisi yapan oyuncunun ceza sahasinin içinde olmussa penalti atisi verilir. Kalecinin yaptigi serbest
vurus : Eger, top oyuna girdikten sonra, baska bir oyuncu
dokunmadan önce kaleci ikinci kez topa temasta bulunursa :
Endirekt serbest vurus verilir ve vurus temasin oldugu noktadan kullanilir. Eger, top oyuna
girdikten sonra, baska bir
oyuncu dokunmadan önce, kaleci ikinci kez topa temasta (elleriyle) bulunursa : Eger topa ceza sahasi disinda temasta
bulunmussa direkt serbest vurus verilir ve atis topa temas edilen noktadan kullanilir. Eger topa ceza sahasi içerisinde
temasta bulunmussa endirekt
serbest vurus verilir ve atis topa temas edilen noktadan kullanilir.
Kirmizi Kart Gerektiren Pozisyonlar...
Hücum eden takimin gole giden topunu, defans oyuncusu ziplayarak eli ile kesmis ve topun yönünü degistirmistir. Rakibin
bariz gol sansini engelledigi
için defans oyuncusu ihraç edilmelidir.
Gole ilerleyen hücum oyuncusu kaleci tarafindan tutulur. Kaleci bariz gol sansini engelledigi için ihraç
edilir.
10 numarali hücum oyuncusunun sutunu top gol çizgisi üzerinde gol olmadan önce defans eli ile müdahale ederek
uzaklastiriyor. Bariz gol sansini
engelledigi için defans oyuncusu ihraç edilir
ve penalti vurusu verilir.
Defans oyuncusu kendi ceza alaninda topa kasten elle oynamakta ve hakem bir penalti vurusu vermektedir. Bariz gol
sansi olmadigi için oyuncu
ihraç edilmeyebilir. Eger top defans oyuncusuna istemeden çarpsaydi herhangi bir ihlal
olmayacaktir. Ancak, kasten el ile oynama hakemin takdirine
kalarak kirmizi kart ile
cezalandirilabilir.
Kaleci kendi ceza alani içerisinde hücum oyuncusunu düsürüyor ve penalti vurusu veriliyor. Hücum oyuncusu gol
pozisyonundan uzaklastigi ve bariz
gol sansi olmadigini için kaleci ihraç edilmez. Ancak, hakemin takdirine kalarak
kirmizi kart ile cezalandirilabilir.
Taç çizgisi yakininda ilerleyen 10 numarali hücum oyuncusuna defans oyuncusu tarafindan çelme takilmaktadir. 10 numarali
hücum oyuncusunun
bariz gol sansi olmadigi için defans oyuncusunun ihracini gerektirmez. Ancak, hakemin takdirine kalarak
kirmizi kart ile cezalandirilabilir.
Bariz gol sansi ile ilerleyen hücum oyuncusuna defans oyuncusu tarafindan çelme takilmaktadir. Defans oyuncusu bariz gol
sansini
engelledigi için ihraç edilmelidir.
Hücum oyuncusuna defans oyuncusu tarafindan çelme takilmaktadir. Hücum oyuncusu bariz gol sansi olmadigi için ihraç
edilmez. Ancak,
hakemin takdirine kalarak kirmizi kart ile cezalandirilabilir.
Hücum oyuncusuna defans oyuncusu tarafindan ceza alani içinde çelme takilmaktadir ve penalti vurusu verilir. Defans
oyuncusu
ihraç edilmez. Çünkü hücum oyuncusu gol pozisyonundan uzaklasmaktadir ve bariz gol sansi yoktur.
Ancak, hakemin takdirine kalarak
kirmizi kart ile cezalandirilabilir.
Hücum eden takimin gole giden topunu, defans oyuncusu ziplayarak eliyle kesmis ve topun yönünü degistirmistir. Rakibin
bariz gol
sansini engelledigi için defans oyuncusu ihraç edilmelidir.