Türkçe metni rahat izleyebilmeniz için, "browser" ýnýzýn "document encoding" ini "Turkish" olarak deðiþtirdiniz mi ? ...

Alanya Deniz Deþarjý Projesi...

ÖNEMLÝ NOT : Bu proje, "Ýller Bankasý"nýn isteði doðrultusunda, 1981 yýlýnda, "Ege Üniversitesi Ýnþaat Fakültesi Çevre ve Ýnþaat Mühendisliði Bölümleri" (eski) tarafýndan hazýrlanan bir uygulama projesidir. Proje hazýrlanmýþ ancak, Alanya'nýn turistik önemi nedeni ile uygulamaya konmamýþtýr. Alanya'nýn bu özelliði gereðince, geçtiðimiz yýllarda biyolojik atýksu arýtma tesisi inþa edilmiþtir. Bu tesis N ve P giderimi de yapabilmektedir. Bu örnek kullanýcýlara ve tasarýmcýlara yardýmcý olmak amacý ile özet halinde verilmiþtir...
Deþarj Borusu Hidrolik Hesabý...
Deþarj Borusu Çapý...
Deþarj borusunun karadaki bölümü AÇB, denizdeki bölümü ise HDPE boru olarak seçilmiþtir. Deþarj borusu çapý, pompa sisteminin saðlayacaðý debiler geçtiðinde gerekli hýz koþullarýný saðlamak ve enerji kaybýný olanaklar ölçüsünde minimum seviyede tutabilmek için 50 cm olarak seçilmiþtir. Izgara ve kum tutucudan geçirilmiþ atýksularý ileten mecralarda minimum hýzýn 0.75 m / sn olmasý istendiðinden, seçilen boru ile bu koþullarý saðlayabilmek amacý ile devrede en az 2 pompa bulunacak þekilde bir iþletme planlanmýþtýr. Bu durumda minimum debi Q_MÝN = 2 x 0.080 = 0.160 m³ / sn ve hýz V_MÝN = 0.81 m / sn olmaktadýr. Diðer taraftan, maksimum debi ise 4 pompanýn birden devreye girmesi halinde oluþmakta ve bu koþullarda Q_MAX = 4 x 0.080 = 0.320 m³ / sn ve hýz V_MAX = 1.63 m / sn deðerini almaktadýr.
Difüzör Hidrolik Hesabý...
Difüzör çapýnýn da 50 cm olmasý öngörülmüþtür. Hesaplamalar son delikten ilk deliðe doðru yapýlmýþtýr. Týkanmaya karþý güvenli olmalarý ve daha büyük debi katsayýsý vermeleri nedeni ile deliklerin "çan eðrisi" biçiminde yuvarlatýlmasý öngörülmüþtür. Bu durumda debi katsayýsý ;

C_D = ( 0.975 ) [ ( 1 - V² ) / ( 2 g ) ( H )^{3 / 8} ]

denkleminden bulunabilir. Bu eþitlikte ; V delik öncesi hýz, H ise delik öncesi enerji deðeridir. Ancak bu baðýntý, D delik çapý, D^' difüzör çapý olmak üzere D < 0.10 x D^' olduðunda uygun sonuçlar vermektedir. Ancak, D = 15 cm ve D^' = 50 cm olduðundan bu koþul saðlanamamaktadýr. Bu nedenle, aþaðýdaki iþlemlerde, D < 0.10 x D^' hali için geçerli olan V² / [ ( 2 g ) ( H ) - C_D ] grafik baðýntýsýndan yararlanýlmýþtýr. Difüzör hidrolik hesabý aþaðýdaki sýra izlenerek yapýlmýþtýr :

( a ) Son delikten çýkan debinin kestirimi :

q₁ = ( Q / TOPLAM a_i ) ( a_i )

( b ) Son delik için gerekli H₁ enerjisinin hesaplanmasý :

H₁ = q₁² / [ ( C_{D 1}² ) ( a₁² ) ( 2 g ) ]

Bu eþitlikte ilk yaklaþým deðeri olarak, C_{D 1} = 0.91 olarak alýnmakta, ancak bu deðer daha sonra 1 nolu delik öncesi difüzör kesitindeki hýz ( V₁ ) ;

V₁ = q₁ / ( pi x D² / 4 )

olmak üzere ;

V₁² / [ ( 2 g ) ( H₁ ) ]

deðerine karþý gelen yeni debi katsayýsý ile deðiþtirilmektedir.

( c ) 2 nolu delik için gerekli H₂ enerjisinin hesaplanmasý :

H₂ = H₁ + DELTAH₁ + ( DELTAro / ro ) ( DELTAZ₁ )

DELTAH₁ = [ ( LAMBDA ) ( V² ) ( L^' ) ] / [ ( 2g ) ( D ) ]

Sürtünme katsayýsý LAMBDA = 0.024 olarak alýnmaktadýr.

( d ) 2 nolu deliðe ait C_{D 2} debi katsayýsýnýn tahmini :

V₂ bilinmediðinden, V₂ = V₁ kabul edilmekte ve böylece ;

C_{D 2} = ( f ) { ( V₂² ) / [ ( 2 g ) ( H₂ ) ] }

grafiðinden C_{D 2}'nin ilk yaklaþým deðeri elde edilmektedir. Daha sonra ;

q₂ = ( C_{D 2} ) ( a₂ ) [ ( 2 g ) ( H₂ ) ]^0.50

eþitliðinden q₂ bulunmakta ve Q₂ = q₁ + q₂ olduðundan ;

V₂ = ( 4 x q₂ ) / [ ( pi ) ( D² ) ]

uyarýnca V₂ hesaplanmaktadýr.

( e ) Yapýlacak diðer iþlemler ve toplam debinin tahkiki :

Hesaplamalar diðer delikler için de benzer þekilde yapýlmakta ve son delik öncesinde bulunan toplam debi ;

Q = TOPLAMq_i

eþitliði ile ifade edilmektedir.

Maksimum pompaj debisi ( 0.320 m³ / sn ) için difüzör hidrolik hesabý aþaðýdaki çizelgede özetlenmiþtir.



Difüzör delik debilerinin daðýlýmý aþaðýdaki þekilde verilmiþtir.



( f ) Özet ve irdeleme :

- Difüzör uzunluðu : 46.0 m
- Difüzör delikleri : 4 adet 150 mm ve 1 adet 225 mm
- Delik aralýklarý : 11.50 m
- Difüzörde enkesit deðiþimi : Yok
- Difüzör deliklerinin toplam alaný : TOPLAMa_i = 0.1104 m²
- Minimum Froude sayýsý : F = 6.2 > 1
- Delikten çýkan jet hýzý : V_MÝN = 1.33 m / sn ve V_MAX = 3.09 m / sn
Deþarj Borusunda Oluþacak Enerji Kayýplarý ve Enerji Çizgileri...
Pompa sisteminden gelmesi olasý debi deðerleri ile seçilen çap ve boru cinsleri dikkate alýnarak ve "Manning" ;

J = [ ( V² ) ( n² ) ] / R^{4 / 3}

ile "Darcy - Weisbach"

J = ( LAMBDA / D ) ( V² / 2 g)

baðýntýlarý kullanýlarak deþarj borusunda oluþacak enerji kayýplarý hesaplanmýþ ve aþaðýdaki çizelgede sunulmuþtur.



Gerek hesaplanan sürekli enerji kayýplarý ve gerekse difüzörden baþlamak üzere ana terfi merkezine kadar oluþabilecek yersel enerji kayýplarý aþaðýdaki çizelgede özetlenmiþtir.