Türkçe metni rahat izleyebilmeniz için, "browser" ınızın "document encoding" ini "Turkish" olarak değiştirdiniz mi ? ...

Stabilizasyon Havuzları - 12...

Lagün Tesis ve Ekipmanları...

Pompa İstasyonu...

Havuza cazibeli akım ile ulaşılamıyorsa, bir pompa istasyonu inşa edilmelidir. Pompa istasyonları, enerji nakil hattı, sürekli bakım ve eğitilmiş personel gerektirdiğinden genelde pek arzu edilmezler. Pompalar ; tıkanmaya, elektrik motorunun yanmasından dolayı devre dışı kalmaya, sızdırmaya eğilimlidirler. Düzgün çalışsalar bile potansiyel sorun yaratıcı ünitelerdir. Bununla birlikte, santrifüj pompalar giriş suyundaki yüzücü ve iri maddeleri parçalayabilmektedirler. Sonuçta, bulanıklık artar ve askıda katıların çökelmesi zorlaşır. Bakım ve onarımları için uzman personel gereklidir. Helezonik pompalar daha az işletme sorunu yaratırlar. Giriş debisine göre kapasitelerini kendileri ayarlarlar. Bu tip pomplar santrifüj pomplara kıyasla daha pahalıdırlar. Bununla birlikte, değişken hızlı santrifüj pompalardan daha ucuzdurlar. Helezonik pompalar pompa emme çukuru gerektirmezler. Ayrıca, kendilerinden önce ince ızgara yapılmasına gerek yoktur.

Debi Ölçerler - Izgaralar - Kum Tutucular...

Biri girişte, diğeri çıkışta olmak üzere, lagün sisteminde en az iki adet debi ölçer bulunmalıdır. En yaygın kullanılan debi ölçer dikdörtgen ve üçgen savaklardır. Bunun yanında, "Thompson" ve "Parshall" savakları da kullanılmaktadır. "Parshall" savakları değişik ölçülerde standart olarak üretilmektedir. Debi aralığı oldukça geniştir. Tıkanma ve kum ve organik madde çökelmesi oluşmaz. "Parshall" savaklarının yanında tesis edilecek bir derinlik ölçer ile kritik derinlik okunabilir. Ya da derinliği otomatik olarak ölçen şamandıra veya elektronik, sonografik aletler de kullanılabilir. Bu aletler, pahalı olmalarına rağmen, sürekli ve üniform debi ölçümünü sağlarlar. İşletimle ilgili son derece önemli veriler elde edilebilir.

Tesiste ızgara kullanılacaksa, debinin 50 L / sn'den büyük olması durumunda ( tercihen 150 L / sn'den büyük olması ) ızgara mekanik olarak temizlenmelidir.

Kum tutucuların kullanımı ile, havuzlarda birikecek madde miktarları azaltılabilir. Kum tutucunun kullanılmadığı nispeten sığ havuzlarda uzun süre işletim sonucunda kum adacıklarının oluştuğu rapor edilmektedir. Eğer kanalizasyon sistemi ayrık sistem ise kum birikim hızı 1 ila 3 L / kişi . yıl'dır. Sistem bileşik sistem ise birikecek kum miktarı artacaktır. Bu durumda kum tutucu mutlaka uygulanmalıdır. Sebze ve meyve yıkama, cam cilalama gibi endüstrilerden kaynaklanan atıksuyun kum içeriği oldukça yüksektir.

Havalandırıcılar...

Düşük devirli yüzeysel havalandırıcılar yüksek devirlilerden daha pahalıdır, ancak, daha iyi bir karışım sağlarlar. Havalandırmalı lagünler ; elektrik enerji hattı, sürekli bakım, uzman personel, tamir atölyesi gerektirir. Ayrıca, çıkış suyundaki askıda katı madde konsantrasyonu oldukça yüksektir. Olumlu yanı ise, daha düşük yüzey alanı gerektirmesidir. Standart test koşulları altında, düşük devirli olanlar 2.40 kg O 2 / kWh, yüksek devirli olanlar ise 1.80 ila 2.00 kg O 2 / kWh'lık oksijen transfer verimlerine sahiptir.

İdare Binası ve Diğer Üniteler...

Operatörün mesai saatleri içerisinde lagün sahasında kalması önerilmektedir. Böylelikle, varsa mekanik aksamın ve havuzların sorunsuz çalışıp çalışmadıklarını sürekli olarak kontrol altında tutabilir. Lagünlerde bir laboratuvarın tesis edilmesi önerilmektedir. Laboratuvarda klasik atıksu arıtma tesisi için gerekli alet ve ekipmanın yanında, alg, klorofil analizlerinin de yürütülebileceği düzenekler bulunmalıdır. Lagünlerin bulunduğu yörenin meteorolojik özelliklerinin saptanabilmesine olanak tanıyacak küçük bir istasyon da tesis edilmelidir. Bu istasyonda, anemometre, termometre, evaporimetre, higrometre, pluvigraf, actinometre, nefometre, sismograf vb. aletler yer almalıdır.

İdare binasında, ayrıca, ilk yardım malzemeleri, telefon, alarm cihazları da bulunmalıdır. Lagünlerin yakınında can simitleri ve bir bot da mevcut olmalıdır. İdare binasında küçük bir atölye de bulunmalıdır. Atölyede her türlü alet ve cihaz mevcut olmalıdır. Boru ve vana gibi aksam yedeklenmiş olmalıdır.

Lagünlerin Maliyetlerinin Modellenmesi...

Tasarım Esasları...

Anaerobik, fakültatif ve havalandırmalı lagünlerin tasarımında dikkate alınması gereken hususlar aşağıdaki tabloda sunulmuştur.

Parametre Anaerobik Fakültatif Havalandırmalı
BOİ giderme verimi ( % ) 50 90 70
Derinlik ( m ) 3 2 3
Alıkonma süresi ( gün ) 5 10 - 20 6
Birim BOİ üretim hızı ( g / kişi . gün ) 54 54 54
Birim atıksu üretim hızı, sızma debisi dahil ( L / kişi . gün ) 170 170 170
Tasarım sıcaklığı ( O C ) 15 21 20
BOİ U / BOİ 5 1.46 1.46 1.46
L / B 2 2 2
Şev eğimi ( Düşey : Yatay ) 1 : 3 1 : 3 1 : 3
Hava payı ( m ) 1 1 1
Sedde kret genişliği ( m ) 3 3 3

Anaerobik ve mekanik havalandırmalı lagünlerin tasarımında alıkonma süresi dikkate alınmıştır. Fakültatif lagünlerin tasarımında ise "Gloyna" denklemi uygulanmıştır. Lagün inşaatında kazı ve dolgu miktarları eşit kılınmıştır. Tüm ünitelerde pompa istasyonları dikkate alınmamıştır. Bakım ve onarım masrafları ve enerji maliyetleri dikkate alınmamıştır. İnşaat maliyetlerinin hesaplanmasında kullanılan tablo aşağıda sunulmuştur.

Parametre Birim fiyat Açıklama
Şantiye binası 29.50 $ / m 2 Baraka, 30 m 2 , kaba inşaat, badanasız, beton zemin, asbestli çimento tavan
Ağaç temizleme 10.00 $ / ağaç Her 500 m 2 'de bir ağaç, ağaç gövde çapı 25 cm
Yüzey temizleme 0.50 $ / m 2 Organik toprağın kazınması, tabaka kalınlığı 20 cm
Tesviye 0.02 $ / m 2 Traktör ile
Kazı 0.41 $ / m 3 Kazıcı ile
Kil yayma 0.11 $ / m 3 Kil tabakası kalınlığı 15 cm
Kil tabakasının sıkıştırılması 122.00 $ / ha Silindir ile, sıkıştırma katsayısı 1.20
Yükleme ve boşaltma 0.93 $ / ton Hafriyat için
Nakliye 0.12 $ / ton . km Yüzey temizlemeden çıkmış malzeme için, mesafe 5 km
Sedde sıkıştırması 0.70 $ / m 3 Silindir ile, sıkıştırma katsayısı 1.20
Giriş, çıkış yapıları ve borulama - ( Özel fiyat ) Betonarme rögarlar, debi ölçerler, özel borular
Dış şev koruması 1.32 $ / m 2 Çim ile, su seviyesinin üzerinde
İç şev koruması 6.96 $ / m 2 "Rip - Rap" ile, su seviyesinde, 0.40 m genişlikte
Çevre çiti 1.96 $ / m Standart, tüm tesis çevresi boyunca
Havalandırıcı 820 $ / HP Temini ve montajı, düşük devirli, sabit ( yüzücü değil ), 30 m aralıklarla 15 HP, 6 adet
Havalandırıcı 130 $ / HP Aynı özelliklerde, 40 m aralıklarla 30 HP, 20 adet
Elektrik temini ve dağıtımı - ( Özel fiyat ) 75 kW'a kadar düşük voltaj, yukarısı için yüksek voltaj, zemine gömülü kablo
İstimlak 0.10 - 1.50 $ / m 2 Arazinin konumuna ve bedeline göre

İnşaat Maliyetinin Matematik Modeli...

M = ( a ) ( N ) b

Burada ;

M : Maliyet
N : Nüfus
a : Malzeme ve işçilik maliyeti ile ilgili orantılılık faktörü
b : "Economy of scale factor"