ÇED Onayı Almak İsteyen Katı Atık Tesisi Proje Sahibinin Başvuru Dökümanları
Prof. Dr. Ertuğrul ERDİN
Genel Bilgiler
Proje Sahibini Adı ve Soyadı:
Başvurudaki Karar ve İstek
Gerçekleştirilmek istenen proje
Projenin uygulamaya geçirelecek yeri
Projenin gerçekleştirme zaman plan
KAİM ve İlave Tesisler hakkında detaylı bilgiler
Katı Atıklar Anahtarlarına göre atık türleri, yapıları, miktarları,
Tesisin türü ve bertaraf etme teknolojisi
Teisisin kapasitesi ve işletme verimi
İşlteme Tesisleri ve İnfrastrükur ve bağlantılar
Proses teknolojisine bağlı olarak işletmenin yürütülmesi ve işletme araçlarının türü ve miktarı
Zararlı maddelerin miktarları ve kaynakları, içerikleri türü ve kalitesi
Katı atıkların toplanma havzası
Toprak ve Arazi İhtiyacı hakkında Bilgiler ve Veriler
Toprak hakkında bilgiler (örneğin tipi ve infiltrasyon değerleri: kumlu toprakta 20 mm/h; kumlu tınlı toprakda 10-20 mm/h; tınlı da 5-10 mm/h ; killi toprakta 1-5 mm/h ve Na- içeren killi topraklarda ise 1 mm/h olduğu gibi)
Geoloji, hidrojeoloji, Relyef, Erozyon, Su tutma kapasitesi hakkında bilgiler
Toprak tipi, toprak kalitesi, toprak kullanımı, topraktaki ürünler, fizikokimyasal toprak özellikleri hakkında bilgiler
Jeojen ve antropojen yükler hakkında bilgiler
Yeraltısuyu hakkında bilgiler, yer altı suyu besleme türü, yayılım sahası, derinliği; yer altı suyu besleme ve iletim hatlarının jeolojik özelikleri (porlar, karstik, çatlak v.b.), yeraltısuyu hidroliği, ve yeraltısuyunun mevcut kullanma türü.
Standart iklimsel parametreler hakkında bilgi ve veriler (yağış, sıcaklık, basınç, nem, güneşlenme, buharlaşma, rüzgar)
Doğanın, peyzajın ve mevcut ekosistemin tarifi (Mevcut çevre durumu örneğin tarımsal verimli bir ekosistem, narinciye ekosistemi, zeytin ekosistemi, çam ormanları ekosistemi, bozkır ekosistemi , çorak ekosistem v.b.)
Oluşabilecek atıksular, katı atıklar ve atık gazlar hakkında bilgi ve veriler
Sular hakkında bilgiler
Koruma Önlemleri hakkında bilgiler
Beklenebilir çevresel etkiler’ i hakkında bilgiler
Bu konuda ruhsat verilebilmesi için karar vermeye yardımcı olan tüm dökümanlar
Örnek: Deponiden Kaynaklanabilecek Çevresel Etkiler
Bilindiği gibi katı atıkların göreceği işlemleri aşağıdaki gibi özetlemek mümkündür:
*** Fraksiyonlarına ve madde gruplarına ayırma (ayıklama işlemleri ve teknikleri)
*** Madde olarak tekrar kullanma , geri kazanma (recycling işlemleri)
*** Fermantasyon , kompostlaştırma (aerobik işlemler)
*** Çürütme (anaerobik işlemler..)
*** Termik işlemler (piroliz ve yakma)
Niçin bu işlemler yapılır?
*** Maddesel çevrim (ayrı toplama : değerli maddeler ; kompostlaştırma), enerjitik çevrim
*** Miktar ve hacim azaltması
*** Zararlı madde eliminasyonu
*** Homojenleştirme
*** İnertleştirme
*** Tespit etme, sabitleştirme (solidifikation, fiksasyon)
Bu işlemlerin çoğunda emisyon potensiyeli vardır. O halde etkiler vardır.
Bu hatırlamalardan sonra deponiden ne tür emisyonların kaynaklanacağını da:
1. Deponi Gazı ve Etkileri
*** fiziksel etkileri , patlama
*** rahatsız edici etkiler, koku sorunu
*** toksik etkiler , venilklorür
***korrozyon etkileri
*** topraktan oksijeni uzaklaştırması, bitki gelişmesini engellemesi, v.d.
***
2. Gaz işlemleri Sırasında Emisyonlar
Deponigazının arıtılması ve doğal gaz şebekesine verilmesi işlemlerindeki emisyonlar
Isı ve elektrik enerjisi üretmek amacı ile bir kazanda yakılması
BHKW Gaz motrlarında yakılması ve değerlendirilmesi işlemlerinde
Araç motorlarında yakıt olarak kullanılmasında
Gazturbinlerinde değerlendirilmesi işlemleri sırasında
Deponigazı yakma tesisilerinde sınır değerler hava kirliliği ve kontrolü değerlerine uymalıdır.
Yakma kazanları, yanma motorları ve gaz türbinleri için ayrı ayrı sınır değerler verilmiştir.
(mg/m3).
Parametreler Kazan tesislei Motorlar Türbinler
O2 3 5 15
Toz 5 50/150 kurum sayısı 2/4
CO 100 650 100
Nox (NO2) 200 650 100
Sox (SO2) 35 500 (>5kg/h) 500 (>5kg/h)
HCl (>0,3 kg/h) 30 30 30
HF (>50 g/h) 5 5 5
Organik bileşikler zararlı madde sınıfına bağlı olarak 20-150 arasında
Deponi gazı yakan tesislerde atkgazdaki (1200 o C de >0,3 saniye):emisyonlar: mg/m3
CO <50
Nox (NO2) 60
Benzo (a) pyren <0,001
PCDD toplamı <0,02
PCDF toplamı <0,02
Deponilerde Koku Emisyonları
*** Çöp döküldüğünde biyokimyasal ayrışmalar sonucunda
*** Deponigazları oluşması aşamasında
*** Sızıntısuyun içinde bulunan çok sayıdaki bileşiklerden kaynaklananlar
Ölçümü Olfaktrometre ile GE/m3 de boyutu.
Deponilerde Toz Emisyonları
*** İşletme yollarında araçları trafiği
*** Katı atıkları teslim ve dökümü anında
*** Döküm sahasında
*** Örtülenmeyen deponi sahasından
*** Örtülenmiş ama bitkilendirilmemeiş kısımlardan
(oraganik ve anorganik zararlı maddeler içerebilirler: Cd, Hg, Pb, PAK, PCB, fenol, silikatlı bileşikler, asbest, mineral elyafları, v.b.)
Deponilerde Mikrop Emisyonları
Atmosferdeki tüm mikroplara yukarda sayılan bileşikler evsahipliği yapmaktadır. Bu sayede de yayılmaktadır.
Deponi bölgesinde bulunan partikellerin %50 si < 5 um; %25 de < 2um.
Temiz ve normal havadaki KBE/m3 sayısı: 10 üssü 2 ile 5x10 üssü iki arasında değişmektedir.
Deponide Su Emisyonları (Su kaynakları, çeşitleri, bilançosu, v.s.)
Sızıntı su
Yüzeysel sular ve miktarları
Deponinin İşletilmesi Boyunca Dikkat Edilecek Etkiler ve Önlemler
Parametreler İşletme fazı İşletme sonrası safhası
1. Meteorolojik Veriler
1.1. Yağış miktaları
Yağış şiddeti günlük muntazam
1.2. Sıcaklık günlük muntazam
1.3. Rüzgar yönü ve şiddeti günlük muntazam
1.4 Buharlaşma muntazam
1.4.1 Doğrudan lizimetre ile
1.4.2. rutubet tayini yolu ile
Haude denklemi yardımı ile
2. Emisyon verileri
2.1. Sızıntısu miktarı günlük muntazam
2.2. Sızıntısu bileşimi muntazaman 6 ayda bir
2.3. yüzeysel su miktarları: günlük muntazam
2.4. Yüzeyselsu bileşimi muntazam
2.5. Koku emisyonları muntazam gaz drenaj düzeni
sürekli kontrol edilmeli
3. Deponi kütlesi ile ilgili veriler
3.1 Deponinin bileşkeleri ve
yapıları günlük
3.2. Deponi kütlesinin oturması yıllık yıllık
4. Yeraltısuyu verileri
4.1. Yeraltısuyu seviyesi aylık her 6 ayda bir
4.2. Yeraltısuyu bileşimi her 6 ayda bir her 6 ayda bir
Kaynaklar
Rettenberger/Hermann/Urban-Kies (Hrsg.) (1994): UVP bei Deponien und Anlagen der Abfallwirtschaft.
Britzius, E. (1982): Lufthygienische Untersuchungen zur Keimemission von Mülldeponien. Dissertation Universitaet Hohenheim.
Doedens, H. (1990) : Sickerwasserentsorgung und –reinigung . Entsorgungspraxis Nr. 4, S.2-10..