İzmir'de Katı Atıkların Ayrı Toplanması Organizasyonu

 

Büyükşehir Yönetimi ayrı toplamayı tanıtmak ve halkı bu yolda ikna etmek için tüm gönüllü ve resmi kuruluslarin yardimi ile örgün ve yaygin bir egitimi baslatmalı ve uygulamalıdır. Brosürler, el ilanlari, duvar ilanlari, yapistirmalar, konferanslar, birebir konusmalar v.b. faaliyetler organize edilmelidir.

 

Bu konuda ayrica Büyükşehir İzmir Kati Atiklar Yönetmeligi hazirlanmalıdır.

 

Kagit Kontenyerleri

 

Kentin cesitli yerlerine mavi kagit kontenyerleri yerlestirilmelidir. Buraya atilacak olan atiklari tanimlanır:

 

Gazete; Dergi ; Katalog; Kitap; Defter; Karton; Ambalaj kagidi, Mukavva, kirlenmemis ve kaplanmamis tüm diger kagitlar. (Cünkü yagli veya kirli kagitlar recycling kagitlarinda lekelerin olusmasina neden oluyor. Bu yaglar aritilamadigi icin lekeler olusuyor.)

 

Kagit atiklarin toplanmasi ve sekunder hammadde olarak kullanilmasi tüketicilerin elindedir. Bu nedenle de tüketiciler Recycling kagidi kullanmaya özen göstermelidirler. İkincil hammaddeden üretilen ürün tüketildikçe, hammadde talebi de artacaktır. Böylece degeri kazanma olayına önem verilmiş olacak bu tür atıklar da Borsa'da değer kazanacaktır.

 

Beyaz, Yesil ve Kahverengi Camlar icin Kontenyerler

 

Kapaksiz ve tipasiz atilmasi gereken kavonozlar, siseler ve cam kaplar icin ayri ayri kontenyerler yerleştirilmelidir. Bu kontenyerlerin içine de değerli atıklar atılmalıdır.

 

Sanayii cami ve yeni cam üretiminde eski cam atiklarinin payi cok yüksektir.

 

Büyükşehir İzmir Kati Atiklar Yönetimi Dairesinin Elemanları da doğrudan halka bu konuda telkinler yapılmalıdır:

 

"Konserve teneke kutularini kullanmak yerine hep cam kutulari kullanmayi tercih edin. Hatta depozitolu ve cok kere kullanimli cam kaplarda alis veris yapin."

 

Kontenyerlerden kaynaklanan gürültüye de neden olmamak icin bosaltma günleri ve saatlerinin pazertesiden cumartesiye kadar 7 ile 19 arasinda olmasina dikkat edilmelidir.

 

Sari/Beyaz Tekstil Toplama Kaplari

 

Eski elbiseler , tekstil ve ayakkabilar icin kaplar hazır bulundurulmaktadır. Cocuk Esirgeme Kurumu, Kizilay v.b. kurumlar kanali ile ayrica toplamak ve degerlendirmek mümkün olmaktadır.

 

 

Sari Bidon, Sari Kontenyer ve Sari Torbalar

 

Ambalaj atiklarinin özellikle de plastik ve metal gibi hafif olanlarinin biriktirilmesi ve toplanmasi saglanmalıdır. Halkta hakim olan yaygın görüş:

 

"Tüketici ödüyor, cevre tahrip oluyor ve ambalaj sanayi ile atik bertaraf firmalari kazaniyor".

 

Ambalajsiz, zorunlu ambalajli ve cokkere kullanimli ambalajlarda alis veris yapmayi iyi bir cevre icin tercih edilmelidir.

 

 

Kompostlastirma

 

Evlerde ve is yerlerinde olusan biyoorganik atiklar, ki bunlar mutfak ve bahce kaynakli olabilirler , kiyilmis ve parcalanmi agac ve dallari, az miktarda da yemek artiklari. Mümkünse bahcenizde degilse de biyocöp varillerinde ya ayri toplanmali ya da kompostlastirilmalidir.

 

Toprak islah edicisi ve özellik iyilestiricisi olarak kullanilmalidir.

 

Iri Hacimli Cöpler

 

Iri hacimli cöp olusturmadan önce ömrünü uzatmak icin önce düsünüp atmamalı ve birisine hediye etmelidir. Eger hicbir sekilde degerlendirilemeyecek ise Belediye'nin ya öngördügü yilda iki kere toplama programina girin ya da kücük bir ücret karsiligi program disi aldirmalıdır.

 

 

Zararli Maddeler

 

Eski, günü gecmis ilaclar; evde kullanilan kimyasal maddeler; boyalar; civa iceren atiklar (florosens lambasi), kuru piller, tarimsal mücaadele ilaclari, gübre ve bitki koruma ilaclari, spray kutulari....

 

Bu tür zararli maddeler hicbir diger cöp bidonlarina atilmamalidir.

 

Zararli maddeler Geri Kazanma Merkezlerinde (Recycling Center) öngörülen yerlere ve kaplara birakilabilmelidir.

 

Geri Kazanma Merkezlerine (Recycling Center) her türlü degerlendirilebilir atiklar getirilebilmeli ve her biri icin ayrilmis kaplara bu atiklar atilabilmelidir.

 

Kalinti Atiklar

 

Cöp ve kati atiklar yukarda öngörülen ayri toplama sistemine göre ayrildiktan ve toplandiktan ve hatta her türlü isleme tabii tutulduktan sonra, geriye bakiye cöp kalmaktadir. Bunlarin da zararsiz bir sekilde bertarafi gerekmektedir.

 

Kalinti cöpler bidonuna da diger bidon ve kaplara atılmayan cöpler atilmalıdır.

 

Aslında İzmir de'de "Geri Kazanma Daha Sonra Düşünülmeli" ve atık oluşmasına kaynağında yoğun dikkat gösterilmelidir. Atıklar oluştuktan sonra da bunları geri toplamak ve değerlendirmeye çalışmak da yoğun bir külfet getirmektedir. Geri kazanmak için toplanan bu değerli maddeler dağlar oluşturmakta geçici deponilerde uzun süre bekletilmektedir. Bu konuda bunları değerlendirecek teknolojilerin geliştirilmesine de çalışılmaktadır.

 

Doğruyu söylemek gerekirse dünyada atıkları geri kazanılması konusunda şampiyon olan ülke Almanya'dır. DSD (Dual System Deutschlands) ve bunun getirdiği " Yeţil Nokta " tartışma halindedir. Çünkü iki yıllık uygulama sonucunda sistem finansmanı ve masraflarını karşılaması açısından iflas etmek üzeredir. Ancak tartışmalar sonucunda mutalaka bir ortak noktada birleşilecek ve sorun çözülmüş olacaktır. Cam, aluminyum, plastik v.d. gibi değerli atıkların geri kazanılması için uygulanacak biriktirme, toplama, taşıma , ayıklama ve değerlendirme işlemlerinin çevresel etkileri ve bunların da zararsızlaştırlması için gerekli yatırmların ve işletme masraflarının göz önünde bulundurulması gerekir. Böyle bir ekoanalizden sonra geri kazanmanın gerçek bedeli ortaya konulmalıdır. Ne pahasına olursa olsun geri kazanma denilemez. Bu nedenle de çok ve luzumundan fazla ambalaj veya ambalaj maddesi kullanmak yerine, mümkün mertebe hiç ambalaj kullanmamak çok daha yerinde olacaktır. Ayrıca "Tekkere Kullanma" yerine "Çokkere Kullanma" yöntemlerine ağırlık vermek çok daha yerinde olacaktır. İlk adım çokkere kullanma kuralını seçtikten sonra gene de atık oluşacaktır. İşte o zaman bu atıkların geri kazanılması düşünülmeli ve plan ve program kapsamında değerlendirilmelidir. O halde önce atık oluşumu kaynağında çevre dostu yaşam tarzı ile en aza indirilmeli, daha sonra da oluşan o az miktardaki katı atıkları geri kazanmak için diğer adımlar atılmalıdır.