Türkiye genelinde olduğu gibi Denizli ilinde de katı atıkların bertarafı düzenli ve problemsiz bir şekilde gerçekleşememektedir. Bu yüzden insanların faaliyetleri sonucu oluşan katı atıklar gelişigüzel bertaraf edildiğinden çevremizi olumsuz olarak etkilemektedir. Denizli ilinde oluşan çöplerin oluşumu, toplanması, taşınması ve bertaraf yönteminin seçilmesi ana amaçtır. Yukarıdaki amaçlar doğrultusunda Denizli ilinin fiziksel ve sosyolojik özellikleri araştırılmış, mevcut deponi alanı incelenmiş, çöp bileşenleri ortaya konmuş, katı atık bertarafında uygun görülen deponinin tasarımı yapılıp ileriye yönelik iyileştirme ve değiştirme yöntemlerinden bahsedilmiştir.

Günümüzde yoğun nüfus artışı, hızlı gelişen teknoloji ve karmaşık kentleşme süre-ci ve buna ilişkin olarak yaşam standartlarının değişmesi tüketim eğiliminin artması ile birlikte, uzaklaştırılması gereken katı atık miktarı da fazlalaşmak-tadır. Katı atıkların neden olduğu toplum ve çevre sağlığı tehlikesi de önemli boyutlara ulaşmaktadır. Bunların sonucunda da katı ve sıvı atıkların çevreye zarar vermeden ve ekonomik bir biçimde bertaraf edilmesi sorunu önemli boyutlara ulaşmaktadır. Türleri ve miktarları giderek artmakta olan evsel atıkların bertaraf edilmelerinde en önemli faktör bu maddelerin çevre ile olan etkileşimleridir. Ekonominin ve teknolojinin gereği olarak bu atıkların bir bölümünün tekrar kullanıma sunulması mümkün olmakla birlikte, tekrar kullanıma sunulmayan atıkların çeşitli yöntemlerle bertaraf edilmesi çevre ve insan sağlığı açısından büyük önem taşır. Evsel atıkların bertaraf edilmesinde uygulanacak en çağdaş, en ekonomik, ve çevre sorunları açısından en güvenli olanı "sağlıklı gömme" yöntemidir. Bu yöntemde katı atıklar bilimsel araştırmalar sonucunda seçilecek uygun arazilere boşaltılıp sıkıştırıldıktan sonra üzerleri belirli kalınlıkta toprak tabakası ile örtülerek çimlendirilir ve yeşil alan haline getiririlir. Ana kaynakları ve türleri çok farklı olan tüm katı ve sıvıların ekolojik dengeyi bozmadan, çevre kirliliğine yol açmadan ve insan sağlığını tehdit etmeden, önceden hazırlanmış bir program çerçevesinde depolanması gerekir.

Bu konuda depolama alanının jeolojik, hidrojeolojik iklim ve topografik koşulları çok iyi değerlendirilmelidir. Planlama, analiz ve tasarım evreleri, değişik bir çok mühendislik ilkelerini ve ekonomik ilkeleri kapsadığından bu konu çok disiplinli bir yaklaşımla ve dikkatle ele alınarak üzerinde önemle durulmalıdır.

- 24.04.1930 tarih ve 1593 sayılı Umumi Hızıssıhha Kanunu,

Katı atıklarla konusu en yakından ilgili kuruluşlar Belediyeler'dir. Özellikle nüfusu 50.000 in üzerinde olan yerleşim bölgelerinde katı atıklarla ilgili sorunlar ciddi boyutlar kazanmaktadır. ODTÜ, Boğaziçi, İTÜ, Yıldız, Dokuz Eylül, 19 Mayıs, Fırat ve Atatürk Üniversiteleri gibi çeşitli üniversitelerin Mühendislik Fakülteleri ile Çevre Mühendisliği Bölümlerinde katı atıklar konusunda çok değişik çalışmalar yapılagelmiştir. Türk Belediyecilik Derneği, Türkiye Tabiatını Koruma Derneği, Çevre Koruma ve Yeşillendirme Derneği, Türkiye Çevre Sorunları Vakfı konu ile ilgili gönüllü kuruluşlar arasındadır.

Son yıllarda, belediye çöpleri ve diğer atıkların biriktirilmesi, toplanması ve taşınmasından başlanarak nihai olarak bertaraf edilmesine kadar tüm konularda ileriye yönelik gelişmeler olmuştur. Bu gelişmelere örnek olarak, Türkiye'de ilk kez Denizli Belediyesi'nce, Türk-Alman Teknik İşbirliği ile yürütülmekte olan Hedefe Yönelik Proje Planlaması(ZOPP) gösterilebilir. Çeşitli çöplerin toplan-masında uygun nitelikte çöp biriktirme kapları, sıkıştırmalı ve sıkıştırmasız toplama araçları, kompost ve yakma tesislerinde kullanılan makina aksamı gibi katı atıklarla ilgili çok değişik ürünler imal eden kuruluşlar kurulmuştur.

Denizli, Anadolu yarımadasının güneybatısında, Ege Bölgesinin doğusunda, Ege-İç Anadolu ve Akdeniz Bölgeleri arasında bir geçit teşkil eder. Çameli ve Kale ilçeleri Akdeniz; Sarayköy, Buldan' ın bir bölümü ve Denizli Merkez ilçesinin Çürüksu Vadisi Ege; diğer ilçeleri ile İç Anadolu Bölgesine dahil olmakta ve durum, iklim, bitki örtüsü gibi diğer etmenler üzerine tesir etmektedir.

İl toprakları 28° 30' ve 29° 30' doğu boylamları ile 37° 12've 38° 12' kuzey enlemleri arasında kalmaktadır. İl sınır itibarı ile doğudan Burdur, Isparta, Afyon ve Batıdan Aydın, Manisa, kuzeyden Uşak, güneydense Muğla illeri ile komşu bulunmaktadır.

Denizli ili Ege ile İç Anadolu arasında yer yer birine veya diğerine yakın iklim özellikleri gösteren bir geçit bölgesi üzerinde olup, tüm olarak iklimi Ege Bölgesine nazaran biraz sertçedir. Yazın sıcaklık +40 ° C'ye kadar yükselir. Kışın da -10 ° C ye kadar düşer. Esasen Denizli iklim bakımından İç Anadolu'ya yakın bir iklim vermektedir. Denizli toprakları, güneyde Akdeniz'in, batıda ise Ege Denizi' nin etkisi altına girer. Denizli ilinde dağlar denize dik olarak uzanmakta olduğundan, şehir batıdan gelen rüzgarlara açık bulunmaktadır. Kışlar ılık ve yazlar ise serin geçmektedir. Yağmur daha ziyade kış başlarına tesadüf eden zamanlarda yağmaktadır. Denizli'de ortalama sıcaklık 12 yıllık rasatlara göre 15.8 ° C olmaktadır. En yüksek sıcaklık 41.2 ° C olarak kaydedilmiştir. Denizli'de 6 yıllık rasatlara göre ortalama bulutlu gün 3.9 dur. Ayrıca 148.2 gün açık ve 60.0 gün kapalı geçmektedir. Ege Bölgesi Akdeniz yağış rejimi göstermekle beraber Denizli'nin kıyıdan iç kesimde bulunuşu sahile nazaran az yağışlı olmasını icabettirir. İlde 27 yıllık rasatlara göre yıllık yağış miktarı 338.4 mm olmuş-tur. İlde ortalama rüzgar hızı 1.2m/sn dir. Egemen rüzgar yönü, yıl içinde 1405 kez esen güneydir (kıble). Bunu kuzeybatı (karayel) ve kuzey (yıldız) rüzgarları izlemektedir. Merkez ilçede en hızlı rüzgar ise 36.9 m/sn ile güneydir.

Toprak Yapısı : 11894 km2'lik alanıyla Türkiye topraklarının yaklaşık %1,5'ini kaplar. Denizli ilinde toprakları tüketircesine etkileyen çok güçlü bir erozyon vardır. İlde erozyon nedeniyle terkedilmiş yaklaşık 20000 hektarlık çıplak, kayalık ve moloz alanı bulunmaktadır. İl topraklarının 1 milyon hektarlık çok büyük bir bölümü hafif ya da ileri derecede erozyon zararı ile karşı karşıyadır.

Jeolojisi: Denizli ilinin arzi karekteri daha çok dördüncü zaman ve metamorfik kayalarla alüvyondan ibarettir. İlin arazi yapısında jeolojik zamanlar birbirine karışmış durumdadır. Topraklarında genellikle neojen hakimdir. Denizli il topraklarında tüm jeolojik zamanlarda oluşmuş kesimlere rastlanmakla birlikte, genellikle, Dördüncü ve Üçüncü Zaman toprakları egemendir. Bu arada, yer yer volkanik kayalarda göze çarpmaktadır. Jeolojik yapı bakımından denizli ili deprem bölgesine girmektedir.

Hidrojeolojisi: Denizli ili akarsular bakımından zengindir. Ege Bölgesi'nin üç büyük akarsuyundan biri olan Büyük Menderes Nehri ildeki akarsuların en büyüğüdür. Ayrıca Çürüksu Çayı ,Dalaman Çayı, Akçay denizli ili üzerinde yer teşkil eden önemli akarsulardır. İlde 9950 hektar alan göllerin önemlileri; Acıgöl, Beyler, Karagöl ve Işıklı gölüdür. Ayrıca Denizli ilinin yeraltı su kaynakları bakımın dan çok zengin rezervleri vardır. Bunun yanında Kızıldere Jeotermal alanına sahiptir.

Bitki Örtüsü : Denizli ili bitki örtüsü bakımından Ege Bölgesi ve Akdeniz il, İç Anadolu arasında bir geçit noktasıdır. Ovalar burada yazın sararıp kuruyan görünüşü ile bozkırı andırır.İlk bakışta her yanı bir yeşillik örter.Ortalık bir çiçek denizi olur. Dağların yüksek alnları ormanlarla kaplıdır. Bu ormanların büyük bir bölümü yangınlara ve baltalara yenilerek yitirilmiş, yerlerini de çalılıklar almıştır. Bununla birlikte denizli'de orman varlığı büyük bir yer tutar. Arazinin %5'i ormanlarla kaplıdır. Ormanların %40'ı normal koru, %25'i bozulu koru, %35'i bozuk baltalıktır. Son yıllarda park ve yeşil alanlarla birlikte ağaçlandırmada hızla artmıştır. Ormanlarda daha çok karaçam, kızılçam, sedir, ardıç gibi iğneli yapraklı ağaçlarla; meşe, kayın, çınar ve dişbudak gibi yapraklı ağaçlar bulunur. ormanın yoksunlaştığı yerlerde kışın yapraklarını dökmeyen Akdeniz ve Ege Kıyılarının çalılıkları (maki) görülür. Büyük Menderes boyunda ve ilin batısında zeytinliklere rastlanır. Zeytinliklerin bittiği yerler İç Anadolu Bölgesinin başladığı yerlerdir. İlde genellikle her türlü bitki yetişir.

Hayvan Türleri ve Populasyonu: Denizli'de hayvancılığın geliştirilmesi için çalışmalar hızlandırılmıştır. Koyun, kıl keçisi, sığır, manda, at, eşek beslenir. Kümes hayvanları vearıcılık gelişmiştir. Denizli ili av hayvanları bakımından oldukça zengin bir yöredir. Bunlar arasında Merkez İlçedeki tavşan, dağ keçisi, domuz ile keklik, üveyik, bıldırcın gibi kuş türleri; yaban ördeği, tilki, turna, sarıkuş, güvercin ggibi hayvanlar sayılabilirler. İl'deki tatlı sularda da sazan ve yayın gibi balıklar avlanabilmektedir. "Denizli Irkı" adıyla bilinen tavuklar ve özellikle "Denizli Horozu" Türkiye ölçeğinde ünlüdür. Denizli Horozu uzun ve tatlı ötüşüyle meşhurdur.

Nüfus Projeksiyonu (Lolistik Gelişme ve Doygun Nüfus)

┌──────┬───────┬──────┬───────┬──────┬───────┬──────┬───────┐

│ 1955 │ 1960 │ 1965 │ 1970 │ 1975 │ 1980 │ 1985 │ 1990 │

├──────┼───────┼──────┼───────┼──────┼───────┼──────┼───────┤

│ 29909│ 48925 │ 64331│ 82372 │106902│ 135373│169130│ 204118│

└──────┴───────┴──────┴───────┴──────┴───────┴──────┴───────┘

Ülke geneline göre düşük bir gelişme temposu gösteren Denizli'nin nüfusu 1927'de 245000 idi. Bu sayı 53 yılda %146 artarak 1980'de 603000'i aşmıştır. Ülke genelnüfusu ise aynı süre sonunda %228'lik bir artış göstererek 3,5 katına yaklaşmıştır.Nüfusun gelişmesi, yıllık artış hızları açısından incelendiğinden 1950'ye değin ülke genelinden bağımsız dalgalanmalar gösteren Denizli'nin nüfus artış hızının, 1940-45 ve 1955-60 dönemleri dışında, sürekli Türkiye ortalamasının altında olduğu görülmüştür.

Tablo 3. Denizli ili için nüfus analizi

┌─────────┬───────────────────────┬───────────────────────┐

├─────────┼───────────────────────┼───────────────────────┤

│ │ │ │

│ 2 │ Üstel Yöntem │ 1840045 │

│ │ │ │

│ 3 │ Lineer Yöntem │ 337900 │

└─────────┴───────────────────────┴───────────────────────┘

Seçilen yöntem iller bankası yöntemidir. Nedeni ise 1955-1990 yılları arasındaki nüfus artışı İller Bankası yöntemi ile uyum sağlamaktadır. Denizli ilinin gelişim yapısı nadeniyle seçilen nüfus değerini sağlayacağı düşünülmektedir. Buna göre Proje nüfusu; N2020 = 495450 kişi olarak belirlenmiştir.

Yüksek gelirli --A-- %12

Orta gelirli --B-- %40

Az gelirli --D-- %20

Türkiye yüzölçümünün %1,5'ini kaplayan Denizli'de, 1980 ülke nüfusunun %1,4'ü yaşamaktaydı. İlde kişi başına düşen gelir ülke ortalamasını altındadır.Kişi başına gayri safi hassıla türkiye ortalamasının %87,2'si kadar olup, bu açıdan iller arasında 23. sıradadır.

Denizli ekonomisi, ilin "kalkınmada öncelikli iller" arasına alındığı 1973'ten sonra canlılık kazanmaya başlamıştır. Ancak, nüfusun ekonomik niteliklerine ilişkin en son bilgilerin 1975 yılı ile sınırlı olması, 1975 yılı sonrasındaki yapısal değişimin ekonomik bakımdan faal nüfus üzerindeki etkilerini değerlendirmeyi olanaksız kılmaktadır.

Denizli'de hayvancılık eskiden beri önemli bir ekonomik uğraş olmuştur. Hayvancılığa koşut olarak ilde dericilik de gelişmiştir. İlde hayvancılık genelde mera hayvancılığı niteliğini taşır. Beslenme yetersiz, ırklar yozlaşmış bir durumdadır. Denizli'de en çok koyun, kıl keçisi, sığır, manda, at, eşek yetiş-tiriciliği ile tavukçuluk ve arıcılık yaygındır. ayrıca tatlı su balıkçılığında da ilerlemeler görülmektedir. İlde tavukçuluk eski önemini koruyamamış olmakla birlikte, ötüşüyle bilinen "Denizli Horozu" Türkiye çapında ünlüdür.

İl ormanları Ege ve Akdeniz Bölgelerine giren kesimlerde yoğundur. 524754 hektar olan Denizli orman alanı il toplam alanının %44'ünü kaplamaktadır. Bu oran Türkiye ortalamasının üzerindedir. Denizli ormanlarını yaklaşık %40'ı normal koru, %26'sı bozuk koru ve %34'ü bozuk baltalıklardan oluşur. Koruların genel orman alanı içindeki payıyaklaşık %66'dır. Bu oranla Denizli yurt ölçeğinde sekizinci sıradadır. İlde korular kızılçam, karaçam, sedir ve ardıç gibi iğneli ağaçlarla, meşe ve kestane gibi yapraklı ağçlardan oluşur. Baltalıklardaki egemen ağaç türü ise meşşedir. Ormanların ana ağaç yapısını, çınar, karaağaç, sandal, kayın, dişbudak ve mersin gibi ağaç ve ağaççıklar tamamlar.

Denizli ticaretini Aydın demiryolu üzerinden İzmir'le yapmaktadır. Yetiştirdiği ürünleri oraya gönderir. Oradan da kendisine gerekli olan işlenmiş maddeleri alır. Yakın zamanlara kadar Denizli dış pazarlarla ilişkisini demiryolu ile sağlardı. İimdi ise denizli-Uşak, Denizli-İzmir karayollarının açılmasıyla ulaşımın bir bölümü kamyonlra geçmiş ve ulaşım kolaylaşmıştır.

Bugün Denizli yetiştirdiği ürünleri kolaylıkla İzmir Limanına inbdirebilmektedir. Bu durum bölgenin ticaret hayatında etkisinigöstermiş ve ekonomik hayat eskisine oranla canlılık kazanmıştır. Denizli en çok canlı hayvan, tahıl yaprağı, pamuk, tütün, afyon ve haşhaş tohumu ile şekerpancarı ihraç eder. Belli başlı sattığı mallar arasında dokuma, Türkiye'de geniş bir pazara sahip bulunmaktadır. Bunun yanında iplik ve dokuma fabrikaları, çırçırlama ticari alanda geniş yer tutmakt-adır. Denizli ticareti daha çok dokuma ve pamuk endüstrisi çerçevesinde toplanır.

Denizli'nin 1973'te "kalkınmada öncelikli iller" kapsamına alınmasının sağladığı teşvikler, yurt dışında çalışan denizli'lerin birikimlerini sanayi yatırımlarında değerlendirme, bu amaçla da çok ortaklı şirketler (işçi şirketleri) kurma eğilimleriyle birleşince, il imalat sanayi 19702 lerde hızlı bir gelişme süreci yaşamıştır. İlde biri Sümerbank'a biri de Orman İşletmesi'ne bağlı iki devlet işletmesi bulunmaktadır. Öbür büyük işletmelerin tümü özel kesimindir. Denizli'de dokumadan sonra en önemli sanayi dalı metal eşyadır. Gıda sanayinde un ve şekerli yiyecekler ağırlıktadır. Metal ana sanayinde ise demir ve bakır haddeciliği önem taşımaktadır.

Denizli-Antalya turizm bölgeleri arasındaki bağlantı üzerinde, Kutsal Hac yolu olarak adlandırılan turistik İzmir-Efes Yolun sunundadır. Denizli'nin diğer turistik yerlere güvenli yollarla bağlantısı vardır.İl; konaklama yeri, yol-taşıt, lokanta, yardımcı tesisler bakımından her türlü isteği karşılayabi-lecek düzeydedir. Nitekim antik çağın büyük ve kutsal şehirlerinden Hierapolis, Laodikya, Tripolis, Akhan ve Çardak Kervansarayları, Honaz bu topraklar üzerinde kurulmuştur. Bugün bile o eski önemini yitirmemiştir. Denizli Horozu'da ülkemizde önemli bir üne sahiptir. Denizli'nin simgelerinden olan Pamukkale, ilin başlıca turistik yöresidir. Pamukkale dünyada ünlü tabiat harikaları arasındadır. Buradan dökülen şifalı sular, Denizli'yi bir turizm bölgesi durumuna getirmiştir. Pamukkale'nin dünyada eşi bulunmayan travertenleri Denizli'nin en büyük turizm zenginliğidir. Her sene önemli bir turist kitlesini Pamukkale'ye çekmektedir. Pamukkalenin Turizm mevsimi öncelikle bahar ve yaz aylarıdır.

= 0.365 + 0.047 + 0.005 = 0.417 kg/N.gün

Esnaf çöpü = Cam + kemik + ince çöp

= 0.034 + 0.006 + 0.352 = 0.392 kg/N.gün

Sanayi çöpü = Plastik + Metal-teneke + deri + tekstil + lastik

= 0.016 + 0.011 + 0.003 + 0.006 + 0.010 = 0.046 kg/N.gün

────────────────┬────────┬────────┬────────┬─────────┬────────┐

│Katı Atık Sınıf.│kg/N.gün│lt/N.gün│ ton/yıl│ton/N.yıl│m3/N.yıl│

├────────────────┼────────┼────────┼────────┼─────────┼────────┤

│Evsel çöpü │ 0.417 │ 0.650 │75466.94│ 0.1523 │ 0.2532 │

│Esnaf çöpü │ 0.392 │ 1.128 │70869.18│ 0.1430 │ 0.4213 │

│Sanayi çöpü │ 0.046 │ 0.048 │ 8085.74│ 0.0163 │ 0.0179 │

│Orman atıkları │ 0.010 │ 0.021 │ 1743.98│ 0.0035 │ 0.0074 │

└────────────────┴────────┴────────┴────────┴─────────┴────────┘

0.878 kg/N.gün x 495450 N = 435005 kg/gün

435005 kg/gün x %41.6 = 180962 kg/gün (Organik I)

Su miktarı = 180962 x 0.70 = 126674 kg/gün su

Organik madde = 180962 x 0.20 = 36192 kg org.mad/gün

Organik II; %10 inorgan. madde; %50 organik madde; %40 su içerir

Organik II = Kağıt-karton + Deri + Odun + Bahçe atıkları

Org. II yüzdesi = %5.4 + %0.3 + %0.3 + %1.5 = %7.5

435005 kg/gün x %7.5 = 32625 kg/gün

Organik madde = 32625 x 0.50 = 16313 kg/gün organik madde

Organik III; %20 su, %5 inorg. madde, %75 org. madde içerir.

Organik III = Plastik + Naylaon + Lastik + Kemik + Tekstil

Org. III yüzdesi = %1.8 + %0.6 + %1.1 + %0.7 + %0.7

Toplam Org. III yüzdesi = %4.9

435005 kg/gün x %4.9 = 21315 kg/gün

Organik madde = 21315 kg/gün x 0.75 = 15986 kg/gün org. madde

inorganik madde = 21315 kg/gün x 0.05 = 1066 kg/gün inorg. madde

435005 kg/gün x 0.401 = 174437 kg/gün

Su miktarı = 174437 kg/gün x 0.50 = 87219 kg/gün su

Organik madde = 174437 kg/gün x 0.25 = 43609 kg/gün org. madde

inorganik madde= 174437 kg/gün x 0.25 = 43609 kg/gün inorg.madde

Toplam inert madde % si = % 5.9

435005 kg/gün x 0.059 = 25665 kg/gün

Su miktarı = 25665 kg/gün x 0.05 = 1283 kg/gün su

inorganik madde = 25665 kg/gün x 0.95 = 24382 kg/gün inorg.madde

Denizli ilinde geri kazanılabilir madde miktarı Tablo 6'de görülmektedir.

┌───────────────────────────────────────────┐

│ ───────────── ──────────────────── │

│ Kağıt, karton 0.047 │

│ Cam 0.034 │

│ Metal, teneke 0.011 │

│ Plastik 0.016 │

│-------------------------------------------│

│ Toplam 0.108 kg/N.gün │

└───────────────────────────────────────────┘

Denizli ilinde kompostlaştırılabilir madde miktarı Tablo 7' de görülmektedir.

Tablo 7: Kompostlaşabilir madde miktarı

┌───────────────────────────────────────────┐

│ ───────────── ──────────────────── │

│ Kağıt, karton 0.047 │

│ Deri 0.003 │

│ Odun 0.003 │

│-------------------------------------------│

│ Toplam 0.783 kg/N.gün │

└───────────────────────────────────────────┘

Denizli ilinde yanabilir madde miktarı Tablo 8 'de görülmektedir

┌───────────────────────────────────────────┐

│ ───────────── ──────────────────── │

│ Kağıt, karton 0.047 │

│ Deri 0.003 │

│ Odun 0.003 │

│ Kemik 0.006 │

│ Tekstil 0.006 │

│ Bahçe atıkları 0.013 │

│ Plastik 0.016 │

│ Naylon 0.005 │

│ Lastik 0.010 │

│-------------------------------------------│

│ Toplam 0.474 kg/N.gün │

└───────────────────────────────────────────┘

Ham çöpün %53.99'u yanabilir niteliktedir.

Tablo 9 . Çöp Bileşenlerinin Ağırlıksal ve Hacimsel Yüzdeleri

┌──────────────────────────────────────────────────┐

│ ────────────────── ─────────────── ──────────── │

│ Kağıt, karton 5.4 5.31 │

│ Plastik 1.8 0.86 │

│ Naylon 0.6 0.21 │

│ Metal, teneke 1.2 1.13 │

│ Cam 3.9 3.06 │

│ Deri 0.3 0.05 │

│ Kemik 0.7 0.32 │

│ Lastik 1.1 0.16 │

│ Taş, toprak 0.8 0.91 │

│ Odun 0.3 0.21 │

│ Tekstil 0.7 0.38 │

│ Toplam 100.0 100.00 │

└──────────────────────────────────────────────────┘

Tablo 10 . Evsel Çöp Gruplarının Özellikleri

┌─────────────┬─────────────┬─────────────┬─────────────┬─────┐

│ ├───────┬─────┼───────┬─────┼───────┬─────┼─────┤

│ │ kg/gün│ % │ kg/gün│ % │ kg/gün│ % │ % │

├─────────────┼───────┼─────┼───────┼─────┼───────┼─────┼─────┤

│ Org. I │ 36192│ 8.32│ 18096│ 4.16│ 126674│29.12│ 41.6│

│ Org. II │ 16313│ 3.75│ 3263│ 0.75│ 13050│ 3.00│ 7.5│

│ Org. III │ 15986│ 3.67│ 1066│ 0.25│ 4263│ 0.98│ 4.9│

│ İnce Çöp │ 43609│10.03│ 43609│10.03│ 87219│20.04│ 40.1│

├─────────────┼───────┼─────┼───────┼─────┼───────┼─────┼─────┤

│ Toplam │ 112100│25.77│ 90416│20.79│ 232489│53.44│ 100 │

└─────────────┴───────┴─────┴───────┴─────┴───────┴─────┴─────┘

Organik I A Su miktarı % 70 ; İnorg. madde % 10; Org. madde % 20

Organik II B Su miktarı % 40 ; İnorg. madde % 10; Org. madde % 50

Organik III C Su miktarı % 20 ; İnorg. madde % 5; Org. madde % 75

İnce çöp D Su miktarı % 50 ; İnorg. madde % 25; Org. madde % 25

İnert Madde E Su miktarı % 5 ; İnorg. madde % 95;

Denizli ilinin mevcut bir katı atık giderme merkezi olmadığından çöpler gelişigüzel Aktepe Mahallesi'ndeki deponiye dökülmektedir. Deponi, Denizli ilinin kuzeybatısında, il merkezine 11 km uzaklıkta ve 302.000 m2 alan üzerinde kuruludur. Deponinin yer seçiminde önceden bir ÇED raporu yapılmayıp, zeminin geçirimsizliği de araştırılmamıştır. İlde çöplerin karışık olarak ve gelişigüzel deponiye dkülmesi sonucu, çevre sağlığı ve ekolojik denge açısından son derece tehlikeli ve istenmeyen durum arz etmektedir. Deponiye yakın yerleşim yerlerinde koku sorunu önemli bir yer tutmaktadır.

Denizli ilinin mevcut bir katı atık giderme merkezi olmadığından çöpler gelişigüzel il sınırları dışarısına atılmaktadır. Bu türden bir bertaraf, çevre sağlığı açısından ve ekolojik denge açısından sonderece tehlikeli ve istenmeyen bir durumdur. Denizli ilinin bu sorununun biran önce ve ekonomik durumunu bozmadan çözümlenmesi gerekmektedir. Mühendislik açısından düşünüldüğünde yapılacak olan projenin hem ekonomik yönden hem de hijyenik yönden optimize edilmesi gerekmektedir. Ancak ilimizin ekonomik durumu iyi olmadığından sadece çevreye verilecek olan zararın en az olmasını sağlamak ve bu işi yaparken yapılacak masrafların en aza indirilmesi gerekmektedir.

İlimiz için yapılacak olan bir yakma ve piroliz işlemi için çok masraflı bir işletim ve anapara gerekmektedir. Böyle tesislerin yapılması için hm çok zama-na, hem de çok paraya ihtiyaç duyulmaktaadır. Ayrıca teknolojik olarak tamamen dışa bağımlı bir sistemdir. Bir kompost tesisi düşündüğümüz zaman gerek zama-nımızın, gerekse ekonomik durumumuzun yeterli olmadığı bir zamanda böyle bir tesise karar vermek yanlış olur. Ekonomik durumu bozarak yapılan bir kompost tesisi çalışma aşamasında bile büyük zararlar edecektir. Buna örnek olarak İzmir'deki Uzundere kompost tesisini gösterebiliriz. Yapılan araştırmalar gös-termiştir ki, bu tesiste 1 ton kompost ürünü mal oluş fiyatı 350.000 TL/ton iken, satış fiyatı 10.000 TL/ton dur. Yıllık zarar ortalama 4-6 milyar TL civarındadır. Bununla birlikte bu yöntemin de seçilmesi tabiki doğru olmayacaktır.

Yapılacak olan katı atık bertarafında geri kazanılabilir maddelerin de az olması ayıklama masraflarını karşılamamaktadır. Ekonominin düzeleceği ileriki yıllarda deponinin giriş kısmında ayıklama ile geri kazanılabilecek maddeler için bir ayıklama ünitesi kurulabilir. Tüm bu sebeplerden dolayıdenizli ilinin katı atık bertarafı için düzenli deponi sistemi uygun görülmüştür. Çöp kütlesinden sızacak sızıntı suyunun toplanması içinde tabana bir drenaj ebekesi döşenecek ve havuzda sular toplanacaktır. Bu sızıntı suyunun arıtılması için ilerki yıllarda bir arıtma tesisi tasarlanacaktır. Deponiye dışarıdan gelecek olan sızıntı yağmur suları kuşaklama ile toplanacak ve gerekli zamanlarda çöp sızıntı suyunu seyreltmede kullanılacaktır. Kaçak dökümü önlemek ve deponiye kedi, köpek gibi hastalık taşıyıcı hayvanların girmesini önlemek için tel örgüyle deponi alanı çevrelenebilir. Yine, koku problemini ortadan kaldırmak amacıyla deponi yeri, hakim olan rüzgar yönüne göre deponi alanı seçilmiştir.

Organik yönden çok kirli olan sızıntı suyunu havuzlardan alıp, geri devir yoluyla çöpün üzerine yağmurlama ile iletimi söz konusudur. Bu işlem buharlaşmadan dolayı sızıntı suyunun miktarını azaltacaktır. Bu sızıntı suyunun içerdiği kirlilik konsantrasyonu, çöp kütlesi bir damlatmalı filtre olarak çalışmadığı takdirde artacaktır. Anaerobik proses sonucu oluşacak biyogaz için de bir gaz toplama sistemi tasarlanıp, yapılacktır. PVC tipinde borular dikey olarak (Perfore boru) belirli aralıklarla yerleştirilecektir. Yeterli miktarda biyogaz oluşumu olmayacağı için biyogaz kullanma birimi düşünülmemiştir. Atmosfere verilmesi de zararlı olacağı için çıkış sistemlerine ateşleyici monte edilmiştir.

Yani Organik I grubu yaş çöpe girer.

WT = 133.12 kg/N.yıl

WT = 17.28 + 0.96 + 4.80 + 12.48 + 3.84 = 40.32 kg/.yıl

WT = 15.68 kg/N.yıl

* Kuru Çöp III : Bu gruba taş, toprak ve ince çöp girer.

WT = 2.56 + 128.32 = 130.88 kg/N.yıl

W = Toplam Yaş Çöp + Kuru Çöp Miktarı

┌────────────────────────────────────────────────────────┐

│ Araç tipi Adedi Kapasitesi (m3)│

│ ───────────────── ───────── ──────────── │

│ " " 3 6.0 │

│ " " 5 12.0 │

└────────────────────────────────────────────────────────┘

Toplam araç kapasitesi = 15 x 11.5 + 3 x 6 + 5 x 12 = 250.5 m3

BHA = 0.55 kg/lt = 0.55 t/m3 (Sıkıştırmalı araçta)

434.4 ton/gün

Günlük sefer sayısı= ─────────────────────= 3.15 » günde 4 sefer

250.5 m3 x 0.55 t/m3

W = 0.365 kg/N.gün = 180.8 ton/gün

V = 0.547 lt/N.gün = 271.0 m3/gün

271 m3/gün

250.5 m3/gün

* Kuru Çöp I

V = 0.199 lt/N.gün = 98.60 m3/gün

98.60 m3/gün

54.73 ton/gün

* Kuru Çöp II

V = 0.036 lt/N.gün = 17.84 m3/gün

17.84 m3/gün

Günlük sefer sayısı = ──────────────── = 0.7 Günde 1 sefer

21.30 ton/gün

* Kuru Çöp III

V = 1.082 lt/N.gün = 536.1 m3/gün

536.1 m3/gün

177.7 ton/gün

┌───────┐ ┌────────────────┐ ┌───────┐

└───────┘ 5 km └────────────────┘ 6 km └───────┘

- Katı atık toplama verimi, SL : 1600 kg/saat

- Toplama sıklığı : 4 defa/hafta

- Günlük çalışma süresi, At : 8 saat

- Ölü zaman, Mt : 0.5 saat/sefer

- Ortalama araç kapasitesi : 10.0 m3/sefer = 5.5 ton/sefer

- 1 DM = 20000 TL , 1 $ = 30000 TL

Araç kapasitesi : 10 m3/gün

Lt : Biriktirme alanına gelen günlük çöp miktarı

┌──────────────────────────────────┐

│ Lt = [ At - Af (Tt + Ut) ] x SL │

└──────────────────────────────────┘

4 sefer x 5 km

Tt = ───────────────── = 0.8 h = 48 dak.

25 km/h

=> Lt = [ 8 - 4(0.8 + 0.5)] x 1600 = 4480 kg/gün

Lt,kontrol = 10 m3/sef x 4 sef/gün = 40 m3/gün = 22 ton/gün

Lt = 4480 kg/gün < Lt,kontrol = 22 ton/gün => UYGUN

* Toplama ve taşıma masraflarının bulunması

[ 8 - 4(0.8 + 0.5)] x 90000

4480

4[0.8 + 0.5] x 90000

4480

= 56 + 105 = 161 TL/kg

W = 435005 kg/gün = 435 ton/gün

1 hafta bekleme sonucu: 435 x 7 = 3045 ton/hafta

181 x 0.15 = 27.15 ton/gün

1 hafta içinde biriktirme istasyonunda kalan çöp;

W = 3045 - 190.05 = 2854.95 ton/hafta

161 TL/kg x 2854.95 ton/hafta x 1000 = 460x106

460x106 x 52 = 24x109 TL/yıl = 1200000 DM/yıl; = 800000 $/yıl

─────────────── = 48500 TL/yıl.N

495450

W = 180.8 ton/gün

2 sefer x 5 km

Tt = ──────────────── = 0.40 h = 24 dak.

25 km/h

Lt = [At - At(Tt - Wt)] x SL

Lt = [8 - 2(0.40 + 0.50)] x 1600 = 9920 kg/gün

Lt,kontrol= 10 m3/sef x 2 sef/gün = 21 m3/gün = 11.55 ton/gün

[8 - 2(0.40 + 0.50)] x 90000

9920

2(0.40 + 0.50) x 90000

9920

Toplam masraf = 56.25 + 16.00 = 72.25 TL/kg

180.8 ton/gün x 72.25 TL/kg x 1000 = 13x106 TL/gün

─────────────── = 27 TL/N.gün

495450

Aktarma istasyonunda 7 gün bekletilirse;

Bir haftada oluşacak çöp, Lt;

Lt = 180.8 ton/gün x 7 gün = 1265.6 ton/hafta

Aktarma istasyonunda yaş çöpün %15'i süzülürse;

Lt = 1265.6 x 0.15 = 189.84 ton/hafta

1 hafta sonunda kalan çöp;

1265.6 - 189.84 = 1075.76 ton/hafta

Oluşan masraf = 1075.76 x 72.25x103 = 78x106 TL/hafta

= 4.1x109 TL/yıl = 205000 DM/yıl; = 137000 $/yıl

** Kuru Çöp I Biriktirilmesi

Lt = [ At - Af ( Tt + Mt )] * Sl

Lsefer * 5km

Tt = ────────────── = 0.2 h = 12 dak.

25km/h

Lt = [ 8 - 1 ( 0.20 + 0.5 )] * 1600 = 11680 kg/gün

Lt,kont.= 10.0 m3/sefer * 1sefer/gün = 10 m3/gün = 5.5ton/gün

Lt,kont. < Lt => İİLEM UYGUN DEªİLDİR

[ 8 - 1( 0.20 + 0.5 )] *90000

Toplama Masrafı =─────────────────────────────── =56.25 TL/kg

11680

1 [ 0.20 + 0.5 ] * 90000

11680

Toplam Masraf = 56.25 + 5.5 = 61.75 TL/kg

W = 54.73 ton/gün * 61.75 TL/kg *103 = 3.4 * 106 TL/gün

3.4 * 106 TL/gün

495450 N

Lt = 54.73 ton/gün * 7 gün = 383.1 ton/hafta

Oluşan masraf = 54.73 ton/gün * 7 gün/hafta * 61.75 TL/kg*103

= 24.0 *106 TL/hafta = 1.25 * 109 TL/yıl

** Kuru Çöp II Biriktirilmesi

1 sef * 5 km

W = 21.3 ton/gün Tt = ───────────── =0.2 h = 12 dak

25 km/h

Lt = [8 - 1(0.20 + 0.5)] * 1600 = 11600 kg/gün

Lt,kont.= 10 m3/sefer * 1 sefer/gün = 10 m3/gün = 5.5 ton/gün

Lt,kont. > Lt => İİLEM UYGUN DEªİL

Toplam Masraf = 61.75 TL/kg

W = 21.3 ton/gün * 61.75 TL/kg * 103 = 1.3x 106 TL/gün

1.3x 106 TL/gün

= ────────────────── = 2.70 TL/N.gün

495450

Lt = 21.3 ton/gün * 7 gün = 149.1 ton/hafta

= 21.3 ton/gün * 7 gün/hafta * 61.75 TL/kgx103

= 9.2x106 TL/hafta = 480x106 TL/yıl

** Kuru Çöp III Biriktirilmesi

W = 177.7 ton/gün

3 sefer * 5 km

Tt = ─────────────── = 0.6 h = 36 dak.

25 km/h

Lt = [8 - 3(0.6 + 0.5)] * 1600 = 7520 kg/gün

Lt,kont.=10.0 m3/sefer * 3 sefer/gün= 30 m3/gün= 16.5 ton/gün

Lt,kont. > Lt => İİLEM UYGUN Taşıma ve Toplama Masrafı

[8 - 3(0.6 + 0.5)] * 9000

7520

3(0.6 + 0.5) * 9000

Taşıma Masrafı= ────────────────────── = 40 TL/kg

7520

Toplam Masraf = 96.25 TL/kg

W = 77.7 ton/gün * 96.25 TL/kg * 103 = 17.1x106 TL/gün

17.1x106 TL/gün

495450

Lt = 177.7 ton/gün * 7 = 1243.9 ton/hafta

= 1243.9 ton/hafta * 96.25 TL/kg * 103 = 120 * 106 TL/haf

= 6.25 * 109 TL/yıl = 312500 DM/yıl =210000 $/yıl

* Ayrık Sistemde Oluşan Toplam Masraf = 12 * 109 TL/yıl

Aktarma İstasyonuna Gelen Çöp Miktarı = Lt = 4480 kg/gün

1 haftada oluşacak taşıma masrafı = 4480 * 105 * 7 = 3.30 * 106 TL/hafta

Toplam Masraf = 460 * 106 + 3.30 * 106 = 463.3 * 106 TL/hafta

Lt = 9920 kg/gün

9920 * 16.00 = 160.000 TL/hafta

Toplam masraf = 78 * 106 + 160.000 = 78.0 * 106 TL/hafta

= 4.1 * 109 TL/yıl = 205000 DM/yıl = 137000 $/yıl

** Kuru Çöp I için

Lt = 11680 kg/gün

11680 * 5.5 = 64500 TL/hafta

Toplam Masraf = 24.0 * 106 + 64500 = 24.6 * 106 TL/hafta

= 1.3 * 109 TL/yıl = 65000 DM/yıl = 43500 $/yıl

Lt = 11680 kg/gün

11680 * 5.5 = 65000 TL/hafta

Toplam Masraf = 9.2 * 106 + 65000 = 9.3 * 106 TL/hafta

= 485 * 106 TL/yıl = 24250 DM/yıl = 16500 $/yıl

Lt = 7520 kg/gün

7520 * 40 = 300.000 TL/hafta

Toplam Masraf = 300.000 + 120 * 106 = 120.3 * 106 TL/hafta

= 6.25 * 109 TL/yıl =312500 DM/yıl = 210000 $/yıl

= 232.2 * 106 TL/hafta

= 12.1 * 109 TL/yıl = 605000 DM/yıl = 403500 $/yıl

Haftalık katı atık miktarı;

W = 435 ton/gün * 7 gün/hafta = 3045 ton/hafta

Hacimsel olarak; V = 925 m3/gün * 7 gün/hafta = 6475 m3/hafta

V = 6475 * 1.2 = 7770 m3/hafta

7770 m3/hafta

Gerekli Hacim =─────────────── = 1950 m3/gün

4 gün/hafta

- 400 lt.'lik bidon için;

Vçöp 1950

n = ───────── = ────── = 4875 adet

Vbidon 0.4

4875

n =─────── = 6100 adet.

0.80

2020 yılına kadar yetecek araç sayısı;

┌───────────────────────────────────────────────────────┐

│ Araç tipi Sayısı Kapasitesi(m3) │

│ ─────────── ──────── ─────────────── │

└───────────────────────────────────────────────────────┘

W2020 = 435 ton/gün

Toplam araç kapasitesi;

Varaç = 15 * 11.5 + 3 * 6.0 + 5 * 12.0 = 250.5 m3

Günlük sefer sayısı = 2 sefer/gün için toplanan çöp miktarı; Ws

Ws = 250.5 * 2 = 501 ton/gün

Ws > W2020

Çöpler şehir içinden toplandıktan sonra 5 km uzaklıktaki aktarma

istasyonuna gönderilmektedir. 2020 yılı kapasitesi W=3050 t/haf. kapasiteli bir aktarma istasyonu yeterlidir.

Biriktirme istasyonu Denizli ili merkezinden 5 km uzaklıktadır. Çöpler burada 1 hafta bekletildikten sonra deponiye gönderilecektir.

Tablo 13 . Taşımada Kullanılan Araç Tipleri ve Özellikleri

┌───────────────────────────────────────────────────────┐

│ Araç tipi Sayısı Kapasitesi(m3) │

│ ─────────── ──────── ─────────────── │

│ DAF - sıkıştırmalı 5 12.0 │

└───────────────────────────────────────────────────────┘

Özgün Nüfus Çöp Ağırlığı = 320 * 4/365 = 3.510 kg/N.TA.

N2020 = 495450 kişi

BHA = 0.55 kg/lt dir.

Çöp toplama aralığı haftada 4 gündür. Toplama aralığının bu kadar fazla oluşunun nedeni ise, özellikle yaz aylarında mahalle aralarında bulunan çöp bidonlarındaki çöplerin ayrışmaya başlamadan uzaklaştırılmasıdır. Bu sayade koku sorunuda çözümlenmiş olmaktadır. İlde 23 tane sıkıştırmalı çöp toplama aracı kullanılmaktadır. Yerel yönetimin ayırdığı para ancak bu kadarını karşılayabilmektedir. Araçların toplam kapasitesi de 250.5 ton dur. Ancak günlük üretilen çöp 435 ton/gün olduğundan araçlar günde iki sefer yapmak zorundadır. Bu nedenle gerekli finans sağlanması gerekir.

Hem bileşik sistemde, hem de ayrık sistemde ortalama araç hızı 25 km/saat tir.

-Yetersiz bilgilendirme.

- Hava tahammül edilmeyecek hale getirilmemelidir.

- Manzara ve görünümler katı artık yığınlar ile bozulacak hale getirilmemeli.

- Heyelan ve I. derece deprem bölgelerinde deponi kurulması yasaktır.

* Su tutma kapasitesi:

Sıkıştırılmamış deponilerde %35-50 dir.

(Sızdırmazlık yer için) = qs,ab = 2 m3/ha.gün

* Deponi alanı = 303000 m2 = 30.3 ha

Girişler:

- Yağışlardan giren su miktarı;

1 mm yağış 1 kg/m2

38.74 mm yağış X

──────────────────────────────────

X = 38.74 kg/m2 yağış (ayda)

38.74 kg/m2 * 30.3 ha * 10000 m2/ha * 1 ton/1000 kg = 11738.22 ton/ay

- Yüzeysel akışlardan; Z0 ; Z0 = 200 ton/ay

11738.22 + 200 + 6974.67 = 18912.89 ton/ay

BHA = 0.35 ton/m3 buna göre;

18912.89 ton/ay

───────────────── = 54037 m3/ay su birikecek

0.35 ton/m3

Çıkışlar:

- Buharlaşma ile kaybolan su;

Buharlaşma = 35 mm/ay = 35 kg/m2

35 kg/m2 * 30.3 ha * 10000 m2/ha * ton/1000 kg = 10605 ton/ay

Sızıntı suyu miktarı = 35 mm/ay = 35 kg/m2.ay = 35 lt/m2.ay

35 lt/m2.ay * 1 m3 / 1000 lt * 10000 m2 /1 ha = 350 m3/ha.ay

= 35000 m3/100 ha.ay

= 0.35 * 35000 = 12250 m3/100 ha.ay

10605 ton/ay

────────────── = 30300 m3/ay' dır.

0.35 t/m3

= 2.75 l/sn

Aerobik ve anaerobik biyolojik oksidasyon prosesi sonucu sistemde CO2, CH4, H2S vb. gazlar oluşmaktadır. Sıkıştırmalı olan, gevşek olmayan çöp depolama yerlerinde anaerobik koşullar egemen olduğundan biyokimyasal parçalanma ürünü olarak metan gazı oluşmaktadır. Son yıllarda petrol fiyatlarının yükselmesi ve petrol rezervlerinin azalması ile çöp depolama yerlerindeki bu enerjiden yararlanma çabaları artmıştır.

- Koku kirlenmesine neden olur.

- İyi geçirgen toprak sözkonusu ise, geçirimsiz kil minerali ve plastik folye ile geçirimsiz hale getirilmeli,

- Çöple birlikte gaz drenajını sağlayacak çakılla dolu baca şeklinde bir sistemi oluşturmalı.

Xçöp = 0.8 ton/m3 (Sıkıştırılmış birim hacim ağırlığı)

Özgül çöpteki artış hızı = %2

┌──────┬──────┬────────┬───────┬──────┬──────┬────────┐

│Yıllar│Nüfus │W(çöp) │ Wyıl │ Vçöp │0.7*Vç│Veklenik│

│ │ │kg/N.gün│ton/yıl│m3/yıl│m3/yıl│ (m3) │

├──────┼──────┼────────┼───────┼──────┼──────┼────────┤

│ 1990 │204118│ 0.50│ 37252│ 46565│ 32596│ │

│ │ │ │ │ │ │ 425815 │

│ 2000 │274318│ 0.60│ 60076│ 75095│ 52567│ │

│ │ │ │ │ │ │ 686705 │

│ 2010 │368660│ 0.72│ 96884│121105│ 84774│ │

│ │ │ │ │ │ │ 1112190│

│ 2020 │495450│ 0.82│ 157330│196663│137664│ │

└──────┴──────┴────────┴───────┴──────┴──────┴────────┘

Deponi hacmi = 425815 + 686705 + 1112190 = 2224710 m3

┌─ ─┐

│ ┌─ R P ─┐ │

V = │ │ ─── * (1 - ──── ) + Cv │ │ * d

│ └─ W 100 ─┘ │

└─ ─┘

W : Çöpün döküldüğü andaki BHA = 14.707 kg/lt = 14707 kg/m3

Cv: 0.0002 m3/kişi.gün

V : Bir kişi için gerekli deponi hacmi (m3/N.yıl)

┌─ ─┐

│ ┌─ 0.87 0.3 ─┐ │ 365 gün

V1 = │ │ ────── * (1 - ──── ) + 0.0002 │ │ * ──────────

│ └─ 14707 100 ─┘ │ 1 yıl

└─ ─┘

V2 = V1 * N * n = 0.095 * 495450 * 25

= 1176694 m3/25 yıl

Türkiye genelinde olduğu gibi Denizli İli'nde de ne yazık ki efektif olarak çalışan bir katı artık giderme merkezi yoktur. Bu yüzden çöpler gelişi güzel tepe, bataklık veya arazilere atılmaktadır. Bu türden bir bertaraf, çevre sağlığı ve ekolojik denge açısından son derece tehlikeli ve istenmeyen bir durumdur. Mühendislik açısından düşünüldüğünde yapılacak olacak projenin hem ekonomik yönden, hem de hijyenik yönden optimize edilmesi gerekmektedir. Ancak ilin ekonomik durumu iyi olmadığından sadece çevreye verilecek olan zararın en az olmasını sağlamak ve bu işi yaparken oluşacak masrafların en aza indirilmesi gerekmektedir.

Denizli İli için yapılacak olan bir yakma veya piroliz işlemi çok masraflı bir işletim ve ilk yatırım masrafını gerektirmektedir. Böyle tesislerin yapılması için hem çok zamana hemde çok paraya ihtiyaç duyulmaktadır. Bir kompost tesisi düşümülecek olursa zamansal ve ekonomik kısıtların uygulama olanağı vermeyeceği görülmektedir. Ekonomik durumu bozarak yapılan bir kompost tesisi ilk çalışma aşamasında bile büyük zarar edecektir. Bu durumda bir kompost tesisi kurulup faaliyete geçtiğinde elde edilen kompostun (gübrenin), komşu veya diğer illere pazarlanması problemi de karşımıza çıkmaktadır. Elde edilen gelir kompost tesisinin masrafını karşılamaya muhtemelen yetmeyecektir. Bunun sonucu olarak da kompostlama yönteminin seçilmesi uygun olmayacaktır.

Düzenli Deponide, çöp kütlesinden sızacak sızıntı suyunun toplanması için de tabana bir drenaj şebekesi döşenecek bir lagünde sular toplanacaktır. Bu sızıntı suyunun arıtılması için ilerki yıllarda bir arıtma tesisi tasarlanması uygun olur. Deponiye dışardan gelecek olan yağmur suları kuşaklama ile topla-nacak ve gerekli zamanlarda çöp sızıntı suyunu seyreltmede kullanılacaktır. Kaçak dökümü önlemek ve deponiye kedi, köpek gibi hastalık taşıyıcı hayvanların girmesini önlemek için tel örgüyle deponi alanı çevrelenebilir. Koku problemini ortadan kaldırmak amacıyla, şehre doğru hakim olan rüzgar yönünde ve şehirden uzak bir deponi alanı seçilmiştir. Organik ve inorganik yönden çok kirli olan sızıntı suyunu havuzlardan alıp, geri devir yoluyla çöplerin üzerine yağmurlama ile iletimi söz konusudur. Bu işlem buharlaşmadan dolayı sızıntı suyunun miktarını azaltacaktır. Ancak sızıntı suyunun içerdiği kirlilik konsantrasyonu, çöp kütlesi bir damlatmalı filtre olarak çalışmadığı takdirde artacaktır.

Anaerobik proses sonucu oluşacak biyogaz için de bir gaz toplama sisteminin projelendirilmesi yapılacaktır. PVC tipinde borular (Perfore Boru) dikey olarak belirli aralıklarla yerleştirilecektir. Kullanıma yetecek miktarda biyogaz oluşumu olmayacağı için biyogaz kullanma birimi düşünülmemiştir. Ancak çıkış sistemlerine ateşleyici monte edilmesi uygun olacaktır.

- Erdin, E. (1994): Çöp ve Katı Artıklar Ders Notları Bornova/İZMİR.

┌──────────────────────────────────────────────────────────────┐

│ Katı atık türleri% │N.gün │ % │ Gün │ % │ yıl │kg/l │

├────────────────┼────┼──────┼─────┼─────┼─────┼────────┼──────┤

│ Plastik │ 1.8│ 5.76│ 1.82│0.016│ 0.86│ 2853.79│ 1.000│

│ Naylon │ 0.6│ 1.92│ 0.58│0.004│ 0.21│ 951.26│ 1.330│

│ Metal, teneke │ 1.2│ 3.84│ 1.25│0.021│ 1.13│ 1902.53│ 0.500│

│ Cam │ 3.9│ 12.48│ 3.87│0.057│ 3.06│ 6183.22│ 0.600│

│ Deri │ 0.3│ 0.96│ 0.34│0.001│ 0.05│ 475.63│ 2.500│

│ Kemik │ 0.7│ 2.24│ 0.68│0.006│ 0.32│ 1109.81│ 1.000│

│ Lastik │ 1.1│ 3.52│ 1.14│0.003│ 0.16│ 1743.98│ 3.000│

│ Odun │ 0.3│ 0.96│ 0.34│0.004│ 0.21│ 475.63│ 0.720│

│ Tekstil │ 0.7│ 2.24│ 0.68│0.007│ 0.38│ 1109.81│ 0.860│

│----------------│----│------│-----│-----│-----│--------│------│

└────────────────┴────┴──────┴─────┴─────┴─────┴────────┴──────┘