NÖROGERONTOLOJİ: GENEL BİR BAKIŞ

Ali İhsan Baysal

İnsanın yaşlanma sürecinde, özellikle ileri yaşlarda, hastalıkla açıklanamayan birçok nörolojik bulgu ortaya çıkar. Bunların iyi bilinmesi tanıdaki yanılmaları azaltabilir. Son yıllarda nörogerontoloji giderek önem kazanmaktadır, çünkü zamanımızda yaşlı insan popülasyonu hızla artmaktadır. İnsan yaşlandıkça beyin ağırlığı, beyin kan akımı, sinir liflerinin sayısı ve bunların iletim hızı tedrici düşüşler gösterir; bu süreç 70 yaşın üzerinde daha da hızlanır. Ayrıca nörolojik muayenedeki normal bulgularda bazı değişiklikler olur. Bunların içinde nörooftalmolojik, piramidal ve ekstrapiramidal sistemlere ait olanlar en önemlileridir. Bilişsel alanda yaşlanmaya yenik düşen işlevler ise görsel algılama, geometrik şekiller çözme ve oluşturma ile ilgili olanlardır. Buna karşılık bellek işlevleri oldukça iyi düzeyde kalır. Yaşlanmanın kişilik üzerinde de bazı etkileri vardır.Sinir sisteminde senilitenin yol açtığı morfolojik değişiklikler nöronların küçülmesi ve beynin bazı bölgelerinde sayıca azalmalarıdır. Bu kayıplar yaşa ve anatomik bölgeye göre farklılıklar gösterir. Bunun sonucu asetilkolin ve norepinefrin gibi bazı nörotransmitterlerin aktiviteleri azalır.