Sayın meslektaşlar, sevgili arkadaşlar,

Bu çağrı mektubu ile sizleri 2-6 Haziran 2007 tarihlerinde İzmir Dokuz Eylül Üniversitesi’nde toplanacak bir uluslararası konferans ile ilgili olarak bilgilendirmek istiyoruz. Bu konferansın içeriği İ.Ö. 7. yy. ile İ.S. 4. yy. arasında Eskiçağ Doğu Akdeniz dünyasında üretilmiş Yunan ve Roma pişmiş toprak figürinler olarak belirlenmiştir. Bu uluslararası akademik konferans 29. Uluslararası Kazı, Araştırma ve Arkeometri Sempozyumu’ndan hemen sonra İzmir’de düzenlenecektir.

Son yıllardaki arkeolojik çalışmalarda gün ışığına çıkarılan pişmiş toprak figürinler ve çeşitli kolleksiyonlar üzerine yapılan yayınlar Batı Avrupa’da Yunan ve Roma koroplastik sanatı üzerine bilgilerimizi arttırmıştır. Bu konferans ise coğrafi alan olarak Doğu Akdeniz ve Anadolu üzerine yoğunlaşacak olup, daha çok daha önce yayınlanmamış kazı buluntuları ile kolleksiyonların tanıtılmasına yönelik olacaktır. Konferansımızda başlıca konular terrakotta figürinlerin üretim, dağıtım, ikonografi ve işlev sorunlarıdır. Belirlenen bu konu başlıkları üzerinde aşağıdaki sorunlar irdelenecektir:

— Üretim: Bu seksiyonda terrakotta figürinlerin üretim yerleri ile ilgili bildirilere yer verilecektir. Bu üretim yerleri küçük üretim atölyelerinden büyük fabrikalara kadar değişik boyutlarda faaliyet göstermekte idiler. Bu seksiyonda üretim atölyelerinin konstrüksiyonu ya da üretim aletleri konu edilebilir. Terrakotta üretimlerinde Yunanistan’da İ.Ö. 7. yy.’dan itibaren gelişen baskı tekniği ve üretim aşamaları iyi tanınmaktadır. Fakat bu üretim aşamalarında bazı özel üretim tekniği sorunları henüz açıklanamamıştır. Terrakottalarda uygulanan “imza” geleneği bu açıklanamıyan sorunlardan biridir. Ayrıca kullanılan tekniklerin (modelleme, çarklama ya da karışık teknikler) kullanım süreçleri, gelişim ve kronolojik olarak birbirlerini kapsama zamanları da bu seksiyon içinde tartışılabilecektir.

— Dağıtım: Doğu Akdeniz bölgesinde terrakotta figürinlerin dağılımı konusu bazı önemli eskiçağ tarihi, arkeolojisi ve sanat tarihi sorunlarını beraberinde getirmektedir: Üretilen nesnelerin ile kullanılan üretim aletlerinin dağılımı ve bu dağıtımın ticari yolla mı, yoksa gezici ustalar yoluyla mı yapıldığı sorunları; birbirinin tekrarı kopya üretimler ve bunların modelleme yolu ile gelişimleri; varolan üretimlerden esinlenerek yapılan ve prototiplerin modellendiği basit kopyalar gibi sorunlar bu seksiyonda irdelenecektir. Böylece terrakotta figürinlerde bazı “üretim serileri”ni daha iyi kavrayıp, bunların rekonstrüksiyonlarını yapmamız kolaylaşacaktır. Bu bilgiler bize bazı ortak formların repertuarını anlamak için yardım edebilir. Mesela, arkaik çağda “Rhodos-Ionik” koinesi olarak adlandırılan grup ile Tanagra stili Hellenistik örnekler bu konu kapsamında ele alınabilir; ayrıca bu figürinlerin neden bu kadar geniş bir alana bu kadar hızlı bir şeklide yayılmış olmalarının sebepleri de tartışılabilir. Böylece bazı özel form ve stillerin uzun süreli yaşamları da irdelenebilecektir.

— İkonografi: Koroplastik sanatının konusal repertuarı günümüze değin iyi anlaşılmış ve yorumlanmış olsa da konunun kimi kısımları hala sorunlu bir nitelik taşımaktadır. Mesela bazı nesnelerin neden sınırlı sayıda üretilmiş oldukları ve bazılarınınsa çok sayıda üretilmiş oldukları konusu hala açıklanamamaktadır. Bu konunun aydınlatılmasında mezarlarda çok sayıda ele geçen kadın figürinleri önem taşımaktadır. Bu figürinlerin ölümlü, sıradan kadınları mı yoksa tanrıçaları mı sembolize ettikleri konusu kesin olarak açıklanamamaktadır. Bu bağlamda sorgulanması gereken bir başka sorun da ikonografik öğelerin o dönemin dünyası için evrensel birtakım anlamlar taşıyıp taşımadıkları ya da bölgesel ve devirsel farklılıklar içerip içermediklerimidir. Metinler ya da başka ikonografik öğeler (mesela vazo ressamlığı, heykeltraşlık, bronz figürinler, yüzük taşları işlemeciliği vbg.) bu sorunların açıklanmasında ya da irdelenmesinde yardımcı olabilmektedirler.

— İşlev: Bazı iyi bilinen kazı merkezlerinden çıkan buluntular, figürinlerin işlevlerini büyük oranda aydınlatmış ve bu nesnelerin sunu ve mezarlık nesnesi olarak kullanıldıklarını bizlere büyük ölçüde ispatlamıştır. Fakat buna rağmen figürinlerle yapılan dini törenlerin ve işlevlerinin kronolojik ve coğrafi yayılımları şu ana değin tam anlamıyla anlaşılamamıştır. Bu objelerin kullanımlarının cinsiyete ya da ölüm sırasındaki yaşla ilintili olup olmadıkları bilinmemektedir. Bunun yanında figürinler aynı zamanda profan kontekslerde de, özellikle evlerde ele geçmektedirler. Bu kontekstlerde figürinlerin, günümüzdeki biblolar gibi basit dekorasyon objeleri olduğu veya ev kültleri ile ilgili oldukları ya da oyuncak ve hatta tılsım-nazar objeleri olduğu düşünülmektedir; fakat bu konu yine beraberinde birçok sorular doğurmaktadır. Bu konunun daha iyi irdelenmesi ve aydınlatılması için arkeolojik kazıların sonuçlarını bu seksiyonda değerlendirmeyi arzulamaktayız. Konu kapsamında bu seksiyonda diğer metod ve disiplinlerin de yardımına başvurulacaktır. Bu disiplinler arkeolojinin diğer branşları, arkeometri, sanat tarihi, ikonografi, klasik filoloji, kültür antropolojisi vbg. olabilir.

Konferansımıza özellikle Türkiye çevresindeki komşu ülkelerden, mesela Yunanistan, Suriye gibi, katılımlar olacaktır. Bu durum terracotta figürinlerin daha geniş bir coğrafya alanında tartışılmasını ve bu konuda bilimsel bir forum oluşturulmasını sağlayacaktır.

Bildiriler Türkçe, İngilizce, Almanca, Fransızca ya da İtalyanca dillerinde verilebilir; bildirilerin İngilizce olması tüm katılımcıların anlaşmasını kolaylaştıracağından, bildirilerde bu dilin tercih edilmesi salık verilir.

Eğer bu konferansa bir bildiri ile katılmak isterseniz, aşağıdaki formu doldurup, e-mail, faks ya da posta yolu ile organizatörlere göndermeniz yeterli. Katılım formunu ve bildirinizin 300 kelimeyi geçmeyen bir özetini 1 Ekim 2006 tarihine kadar <terracottas@deu.edu.tr> adresine ya da 0232.453 41 88 no’lu faks numarasına gönderebilirsiniz

Instrumentum adlı Fransız dergisinin 24. sayısı (Aralık 2006) konferansımıza kabul edilen bildirilerin özetlerine ayrılacak ve konferans özetleri burada yayınlanacaktır. Ayrıca bildiri özetlerini konferansımınızın web sitesi <web.deu.edu.tr/terracottas/> adresinden de okuyabileceksiniz.

Konferans ücreti olarak Türkiye Cumhuriyeti’nde ikamet etmekte olan T.C. vatandaşı katılımcılardan 25,- € alınacaktır. Bu ücret konferans sırasındaki masrafların karşılanması içindir. Konferans organizasyonu katılımcıların yol ve konaklama masraflarını maalesef karşılayamayacaktır.

Konferansımızda sunulan bildiriler iki cilt kitap halinde EFA’nın “Bulletin Correspondance Hellénique” dizisi içerisinde bir “Supplement” olarak 2008 yılında Fransa’da basılacaktır.

Konferansımızın ilk üç günü bildirilerin sunumu için ayrılmıştır. Bu üç gün sonrasında, 5 ve 6 Haziran tarihlerinde İzmir kent merkezindeki arkeoloji müzeleri, Agora ve Bayraklı kazıları, daha sonra da Ephesos kalıntıları, Selçuk Müzesi, Bergama kalıntıları ve müzesi, Kyme ve Myrina antik kentleri gezilecektir. Buralardaki kazılarda ayrıca pişmiş toprak figürinlerin yerinde incelenmesi planlanmaktadır. Konferans boyunca Dokuz Eylül Üniversitesi Rektörlük Sergi Salonu’nda “Anadolu’dan Yunan ve Roma Dönemi Pişmiş Toprak Figürinler: Müzeler ve Kolleksiyonlardan Bir Seçki” başlıklı bir sergi açılacaktır.

Eğer konferansımıza bir bildiri ile katılırsanız bizi mutlu edersiniz; Sizi İzmir’de, aramızda görmek bize onur verecektir! Konferansımızda öncelikle Türkiye Müzeleri’nin terrakotta seksiyonlarının sorumlularının (özellikle İstanbul, Ankara ve İzmir’deki müzelerin) yada bu müzelerdeki malzemeleri çalışanların veya Anadolu’daki arkeolojik kazılarda ele geçen terrakottaları yayına hazırlayan meslektaşlarımızın katılımını arzu etmekteyiz.

Bu ilanı bastırıp, çalıştığınız kuruma asıp ya da diğer meslektaşlarımıza ulaştırabilirseniz, Size çok minnettar kalacağız.

Sizi İzmir’de göreceğimizi umar, saygılar sunarız...

Yard. Doç. Dr. Ergün LAFLI, M.A. Dokuz Eylül Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Oda No. A 461/1 Tınaztepe / Kaynaklar Yerleşkesi Buca, 35160, İZMİR. Faks: 0232.453 41 88. E-mail: <elafli@yahoo.ca>.

Prof. Dr. Arthur MULLER Université Charles-de-Gaulle – Lille 3 HALMA-IPEL – UMR 8164 (CNRS, Lille 3, MCC) Histoire, Archéologie, Littérature des Mondes Anciens, BP 60149 F-59653 VILLENEUVE D'ASCQ CEDEX, FRANSA. Faks: 0033.3.204 163 65. E-mail: <arthur.muller@univ-lille3.fr>

Kayıt formu için lütfen buraya tıklayınız!