ESKİ DÜNYAYA YENİ BİR BAKIŞ -III

Kitap III , D.E.Y. Mart 2002, İzmir

 

 

Metinden bir, iki paragraf :

İnsan bilimler ya da sosyal bilimler terimlerini aynı amaca hizmet edecek şekilde kullandığımızı söyleyelim. Son 20-25 yılda Dünya'da insan bilimlerın önemli bir kısırlaşma sürecine girmiş olduğu ancak bu durumdan kurtulmak için büyük bir çaba harcanmadığı görülmektedir. Avrupa ülkelerinde son 30-40 yılda basılmış çalışmaların tekrarlanan baskılarının yeni kuşakların önüne konulduğu, insanı gerçekten heyecanlandırabilecek düzeyde yeni çalışmanın hemen yok denecek kadar az olduğu görülmektedir. Buna karşın durumu kurtarma, vaziyeti idare edebilme amacıyla icad edilmiş bulunan post-modernizm adlı uyduruk bir modanın -ve benzeri şeylerin- peşine takılıp giden insan sayısının azımsanmayacak kadar çok olduğu görülmektedir! Bunun bilim alanındaki kolektif ve bireysel kişiliksizlikle ilişkili bir şey olduğu da söylenebilir! Batılı toplumlarda mevcut düzene karşı çıkan, onu toptan tüm kurumlarıyla birlikte eleştiren düşünce adamı sayısı yok denilecek kadar azdır. Marjinal düşünür sayısı son yüzyılın en düşük seviyesindedir. Dolayısıyla bütün bunları ucundan kenarından fark eden insanların bir kısmı Avrupa'da Sosyal Bilimleri Açın ("Sosyal Bilimlerin Yeniden Yapılandırılması Üzerine", Gülbenkyan Komisyonu, Metis Yayınları, İstanbul, 1996) başlıklı bir öneri (1995) üreterek bunun dünya boyutunda sempozyumlar, paneller,vb düzenlenerek tartışılmasının ilginç sonuçlara yol açabileceğini düşünmüşlerdir. Biz bu rapor konusunda 1997 yılı Ocak ayında şu türden düşünceleri dile getirmiştik :

Çok özetle Sosyal Bilimleri Açın başlıklı metnin ortaya koymuş olduğu gerçeklerden biri de : Sosyal Bilimlerin, temelde, içinde yaşadıkları toplumsal, tarihsel, kültürel, politik ve ekonomik sürecin bir sonucu olduklarıdır. Bir anlamda onlar bugüne kadar hep sonuçlarla uğraşmış gibidirler. Özellikle XVIII. yüzyıl sonu ve XX. Yüzyıl boyunca kesinleşme arzusunun giderek keskinleştiğine tanık olunmaktadır. Bu kesinleşme arzusu Burjuva dünya görüşü, daha sonra da yine Batıya ait olan Marksist dünya görüşü tarafından belirlenmiştir. Modern Sosyal Bilimlerin doğduğu ülkelerin üniversiteleri dünyaya son 100-150 yıldan bu yana Marksist bakış açısının dışında kalan bir bilimselleşme süreci sunamamışlardır. Bugün her iki dünya görüşü de dumura uğramış durumdadırlar. Temel sorun da zaten budur! Çünkü dünya görüşlerinin belli olmadığı bir ortamda sosyal bilimci olunabilir mi ?

 

İÇİNDEKİLER

GİRİŞ

BİRİNCİ BÖLÜM

• Köken Olarak Avrupa Toplumları da Armağan/Karşılıklı Yükümlülük Kültürüne Ait Toplumlardır

• Anadolu ve Yakın Coğrafyalarda Armağan/Karşı Yükümlülük Kültürüne Özgü Yeni Bilgi ve Bulgular

• Marksist Üretim-Emek Yorumlamasının Yanlışlığı ve 'Tarihin' Yeniden Tanımlanma ve Yorumlanma Zorunluluğu Üzerine

 

İKİNCİ BÖLÜM

• Uygarlık Tarihleri, Hümanizma, Felsefe Sil, Yeni Baştan... Yeni Yorumlara Açık Bir Dünya!

- Türkiye'de "Demokratik Bir Düşünce Geleneğinden Yoksun Bilimsel Bir Alan" : İnsan Bilimler

• Türkiye, Gelecek, Vs...

- Zihniyet, Ulusal Burjuvazi, Aydınlanma
- Yanlış Bir Tartışma : Kimlik Sorunu!
- Doğru Bir Tartışma : Zihniyet Sorunu!

EKLER

• Kıbrıslı Bir Tarihçi Olan Niyazi Berkes'in Türkiye (Osmanlı-Anadolu) Tarihinin Bilimsel Bir Çerçeveye Oturtulmasındaki Katkıları ve Tarih Anlayışı Üzerine Notlar

• Türkiye'de Özgün Bir Tarif Felsefesi Anlayışı Öncülerinden Niyazi Berkes Üzerine Notlar

• Yeni Bir Osmanlı Tarihi Yorumundan Yeni Bir 'Evrensel Tarih' Yorumuna

 

 

BU METİNLE İLGİLİ KİMİ SÖYLEŞİ VE YAZILARDAN :

Milliyet/İzmir, (Oğuz Makal'la Söyleşi), 25 Ağustos 1997.

Hürriyet/GÖSTERİ, sayı 206, sayfa: 52-54, (Alpay Asar'la Söyleşi), Eylül-Ekim 1998.

Cumhuriyet/Kitap, sayı 528, sayfa: 14-15 (Gülnaz Saraçoğlu/ Kuramsal Bir Şiddet), 30 Mart 2000, İstanbul.

Cumhuriyet/Kitap, sayı 578, sayfa:14-16 (Gülnaz Saraçoğlu/ Oğuz Adanır'la Eski Dünyaya Yeni Bir Bakış'ı Konuştu), 18 Mart 2001, İstanbul.

Özlem Hemiş Öztürk, "Zor Cümlelerden Korkmak ya da Sesimizi Kaybetmeden",
Le Monde Diplomatique, 15 Kasım-15 Aralık 2002, Okuyan Us Yayınları, İstanbul, s.62

Deniz Dalkılıç, "Oğuz Adanır ile Eski Dünyaya Yeni Bir Bakış (söyleşi)", Yom Sanat, Mart-Nisan 2003, Sayı: 11, Adana, s.59-68.

 

«« listeye dön