ÜRETİMİN AYNASI

Jean Baudrillard

D.E.Y, 152 sayfa, İzmir, 1998

İkinci Baskı:

Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi, İstanbul, 2013.

 

Metinden birkaç söz :

El emeğine dayalı üretici çalışmanın ötesine geçmiş her hangi bir konu ya da göstergeden söz eder etmez, o efsanevi materyalizm zırhının ardından, idealizm idealizm diye bağıranlarla; sömürüyü yalnızca adale ve enerji perspektifinden değerlendirenlere karşı, biz, eğer "materyalist" terimi hala bir anlama (eleştirel yoksa dini değil) sahipse materyalist olan biziz diyoruz. Boşverin gitsin! Çünkü önemli olan Marx'ın koruyucu bakışlarını hala üzerlerinde hisseden şaşıların mutlu olmaları. Biz burada marksist mantığın hangi noktaya kadar, kendisini doğurmuş olan, ekonomi politiğin sınırlı bağlamından koparılıp alınabileceğini göstermeye çalışmanın yanı sıra, bir yönetim biçimi olma ve donmuş bir çizgisel tarih yararına uzun bir süre önce elinden kaçırmış olduğu eski esnekliğiyle, kuramsal eğimini (ivmesini, gücünü), kendisine yeniden iade edip gerçek anlamda genel bir kuram olma olanağını, tabii ki onu Öklit geometrisine benzeyen bir tarih anlayışının dar çerçevesinden kurtararak, yeniden tanıyıp bizim çelişkilerimizin ne kadarını açıklayabileceğini de göstermeye çalışıyoruz. Bir kez daha bu: malın ekonomi politiği ve göstergenin ekonomi politiği (öyleyse her ikisinin eleştirisi) arasında diyalektik bir süreklilik olduğu faraziyesi üstüne oturtulmuş açıklayıcı bir varsayımdan başka bir şey değildir. Gerçeği söylemek gerekirse süreklilik konusunda, üretim biçimi kavramı denilen eksen üzerine yerleştirilmiş marksist savdan başkası güvence verememektedir. Olası tek radikal varsayım bu temel kavramı bile reddederek onu belli bir modele ait gelişigüzel bir kavram gibi kabul edendir. Asıl sorulması gereken soru :
- Kapitalist üretim biçimi hala geçerli midir? Evetse, o zaman klasik marksist çözümleme canla başla, güle oynaya yoluna devam edebilir.
- Yok eğer gerek yapısı, gerekse çelişkileri ve devrimci yöntem açısından bütünüyle farklı, sonradan ortaya çıkmış bir üretim biçimine geçildiyse o zaman da bunun (söz konusu olan şeyin yine bir üretim biçimi olduğunu kabul etme koşuluyla) kesinlikle kapitalizmden ayrı bir şey olarak görülmesi gerekmektedir.
- Acaba hala üretim biçimi diye bir şey var mıdır? Acaba hiç üretim biçimi diye bir şey var olmuş mudur?
Marksist düşünce bu güncel ekonomi politik evresi konusunda yalnızca tekelci kapitalizm üzerinde yoğunlaşan çözümlemeler sunmaktadır. Marx'ın yalnızca ip uçlarını verdiği bu konunun kuramsallaştırılması sanki bir zorunluk haline getirilmiştir. Ancak (Lenin, Rosa Luxembourg, vb) kuramcılar bu işi en az kuramsal çaba harcama ilkesinden yola çıkarak yani klasik kavramlara çok yoğun bir şekilde başvurup, sorunu altyapı ve politika verilerine (rekabetin sona ermesi, pazarların denetim altına alınması, emperyalizm) indirgeyerek halletmeye çalışmışlardır. Oysa tekelci evre rekabete dayalı kapitalist evre'nin ötesine geçmiştir. Buysa sistemin tamamıyla yeniden yapılandırılması ve farklı bir mantık anlamına gelmektedir.

 

 

 

İÇİNDEKİLER:

ÖNSÖZ

I. ÇALIŞMA KAVRAMI
• İş Gücüne Özgü Kullanım Değerinin Eleştirisi
• Somut Çalışma ya da Niteliksel ve Niceliksel Arasındaki Diyalektik
• İki Bildik Çehreli İnsan
• Çalışma Etiği Oyun Estetiği
• Marx ve Değer Adlı Çivi Yazısı
• Epistemoloji I:
Marksist Kavramların Gölgesinde
• Aslında Ekonomi Politiğin Eleştirisi Sona Ermiştir.

II. MARKSİST ANTROPOLOJİ VE DOĞANIN
EGEMENLİK ALTINA ALINMASI
• Aydınlanma Çağı Ahlak Felsefesi
• Lykurgos ve İğdiş edilme
• Yahudi-Hıristiyan Antidoğa
• Epistemoloji II:
Marksist Eleştirinin Yapısal Sınırları

III. TARİHİ MATERYALİZM VE İLKEL TOPLUMLAR
• Yapısal Nedensellik ve İlkel Toplumlar
• Artık ve Antiüretim
• Büyü ve Çalışma
• Epistemoloji III:
Materyalizm ve Etnosantrizm

IV. ARKAİK VE FEODAL YÖNTEM
HAKKINDA
• Köle
• Zanaatçı
• Epistemoloji IV:
Marksizm ve Bilgisizlik

V. MARKSİZM VE
EKONOMİ POLİTİK SİSTEMİ
• Öklit Geometrisi Türünden Bir Tarih Anlayışı Mı?
• Ekonomi Politiğin Üçüncü Evresi
• Çelişki ve Yıkıcılık: Yer Değiştiren Politika
• Politik Devrim ve Kültür Devrimi
• Bir Simülasyon Modeli ve İdeoloji Olarak Ekonomi
• Marksist Kuram ve İşçi Hareketi: Sınıf Kavramı
• Bir Amaç Olarak Devrim ya da Tarihin Askıya Alınması
• Radikal Ütopya

 

«« listeye dön