İzmir’de İşleyen Troleybüslerin Markaları 2

           Man Troleybüsler: Man troleybüslerin arkası ovaldi ve kırmızı üzerine beyaz Akbank reklamı vardı burada. Kapıların biri önde diğeri ortadaydı. Ön kapıdan girilince yine üçlü veya dörtlü birer kanepe bulunurdu. Daha sonra bir tarafı tekli, bir tarafı ikili kanepeler vardı. Arkaya doğru yine karşılıklı üçlü ya da dörtlü kanepeler vardı. En arka sırada motora yakın dörtlü bir kanepe bulunurdu. İç aydınlatma lambaları çok büyük ve uzun dikdörtgen ve ovaldi. Man troleybüsleri hep yuvarlak hatlarıyla hatırlarım. Elektrik kesildiğinde ya da arşlar çıktığında  Fiat troleybüsler gibi tiz bir zil sesi değil, ince çok hafif bir vınlama duyulurdu. Fiat’lardan farklı olarak arkadaki motordan periyodik olarak belli sürelerde bir uğultu başlardı. Yine belli bir süre sonra bu uğultu kesilirdi. Kanape renklerinin orijinalinde de lacivert olduğunu sanıyorum. Sonradan kırmızı renge dönüştüler. 18 adet Man troleybüs vardı. ( Belediye numaraları 1’den başlayıp 18 dahil ) 13 numara ise daha 1970’li yıllarda ıskat edilmişti. 1977’lerde Güzelyalı troleybüs deposunun arka bahçesinde 13 numarayı görmüştüm. Demek ki çok önceleri kullanılmayacak duruma gelmiş.


Foto Robin Lush'in özel izni ile yayınlanmaktadır. ( Alsancak garındaki küçük meydandan dönüş yapan bir MAN Troleybus.) Copyright Robin Lush.


Soldaki fotoğraf da Yeni Asır gazetesinden alınma. Man’ların sonu Bussing’ler gibi oldu. İzmir körfezine atıldılar.

    Güzelyalı troleybüs deposunun bahçesinde iki Fiat’ın yanında o vardı. Onların da ilk hali tıpkı Fiat’lar gibi açık mavi renk, tepede yaldızlı beyazdı. Sonra koyu lacivert renk ve tepede sarıya yakın koyu krem renkli hallerine büründüler. Sol tarafta şoförün inip binmesine yarayan kapı yoktu Man’larda. Fiat’larda olduğu gibi tepede  yatay boruların üzerinde tutamaçlar vardı. Bazıları sabit bazıları oynar kayışlıydı. Fiat’larda olduğu gibi elektrik pedalı sesli değildi. Şoför sağdaki pedala basınca hafif bir vınlama duyulurdu o kadar. Bazı Man troleybüslerin önünde kabartma harflerle Siemens yazardı. Önünde tıpkı Bussing’lerde olduğu gibi Sirkeci – Halkalı trenlerindeki gibi kaşa benzer yarım ay şeklinde şeritler vardı farların üzerinde.

Alttaki 3 adet Man Troleybüs fotoğrafı sayın Yılmaz Büktel'e aittir. Lütfen izinsiz ve kaynak göstermeden iktibas etmeyiniz.

 

Yılmaz Büktel'den gelen 3 adet MAN troleybüs fotoğrafı aslında 3 ayrı dönemi gösteriyor. Soldaki fotoğraf ilk geldikleri yıla ait. Bu konuda kaynak kişinin yaptığı açıklamalar şunlardır.
Sayın Daniel Levi'nin katkıları: MAN MK3 troleybüsler ilk geldiklerinde mat gri idiler. Pencere altında ise kırmızı kuşakları vardı. Fiat troleybüslerin gelişi ile 1958'de Gümüş Yaldız/Mavi renge boyandılar. Bir ara sadece No.3 Sarı/kırmızı boyalı idi.
Ortadaki fotoğraf ise benim de hatırladığım havai mavi dönemine ait. 1958-1970'lerin ortası gibi tarihleyebiliriz. Önde faralrın üzerinde kaş gibi duran kuşak kalın ve gümüş renginde.
En sağdaki fotograf ise MAN troleybüslerin ıskat olmadan bir önceki halleri. Dış tavan gümüş renginde, öncekinden farklı olarak farların üzerindeki kaşın içi de gümüş rengine boyanmış. Böylece kaş kuşaüğının kontürleri daha ince duruyor. Ya da fotoğraftaki gibi o kontür sökülmüş.
1980'lerde MAN troleybüsler'in tavan kısmı ve farların üstündeki kaş deseni FIAT troleybüsler gibi gümüş renkten krem rengine dönüştü. 1984 yılında ise MAN karasörleri denize atıldı.